Ένα αφρικανικό ψάρι μπορεί να κρύβει τα μυστικά για την αντιστροφή της γήρανσης των μυών

Ζήσης Ψάλλας

Καθώς μεγαλώνουμε, οι μυς μας αρχίζουν να συρρικνώνονται. Αυτό ονομάζεται σαρκοπενία, συμβαίνει σε όλους μας, ωστόσο κανείς δεν έχει καταλάβει γιατί και πώς συμβαίνει. Τώρα, μια νέα έρευνα από το Αυστραλιανό Ινστιτούτο Αναγεννητικής Ιατρικής (ARMI) στο Πανεπιστήμιο Monash χρησιμοποίησε ένα εκπληκτικό ζωικό μοντέλο, το αφρικανικό killifish, για να αποκαλύψει ότι προς το τέλος της ζωής, οι μυς στην πραγματικότητα αντιστρέφονται σε μια κατάσταση “πρώιμης ζωής”, επιβραδύνοντας τη θνησιμότητα. Αυτό το εύρημα μπορεί να δώσει μια ένδειξη για την επιβράδυνση, την αναστολή ή ακόμα και την αναστροφή της απώλειας της μυϊκής μάζας και δύναμης που σχετίζεται με την ηλικία.

Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο Aging Cell με επικεφαλής τον καθηγητή Peter Currie και την Δρ. Avnika Ruparelia, από το Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης. Είναι σημαντική λόγω της αναμενόμενης δραματικής αύξησης του επιπολασμού και της σοβαρότητας της σαρκοπενίας σε ολόκληρο τον παγκόσμιο πληθυσμό. 

Το αφρικανικό τυρκουάζ killifish, Nothobranchius furzeri, αναδείχθηκε ως νέο μοντέλο για τη μελέτη της γήρανσης. Το killifish έχει τη μικρότερη γνωστή διάρκεια ζωής από οποιοδήποτε είδος σπονδυλωτών που μπορεί να εκτραφεί σε αιχμαλωσία. Η ζωή για ένα killifish ξεκινά με τις αφρικανικές βροχές, δημιουργώντας εποχιακές πισίνες βροχής στις οποίες τα ψάρια εκκολάπτονται, αναπτύσσονται γρήγορα και ωριμάζουν σε μόλις δύο εβδομάδες ενώ στη συνέχεια αναπαράγονται καθημερινά μέχρι να στεγνώσει η πισίνα.

Σύμφωνα με την Ruparelia, αυτή η μελέτη είναι η πρώτη που χρησιμοποίησε το killifish για τη μελέτη της σαρκοπενίας. «Σε αυτή τη μελέτη, πραγματοποιήσαμε έναν ενδελεχή κυτταρικό και μοριακό χαρακτηρισμό των σκελετικών μυών από την πρώιμη ζωή, τα ηλικιωμένα και τα εξαιρετικά παλιά στάδια της όψιμης ζωής, αποκαλύπτοντας πολλές ομοιότητες με τη σαρκοπενία σε ανθρώπους και άλλα θηλαστικά», είπε.

Παραδόξως, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα ίδια μεταβολικά χαρακτηριστικά της γήρανσης αντιστρέφονται κατά τη διάρκεια του σταδίου της όψιμης ζωής, «υποδηλώνοντας ότι σε εξαιρετικά ηλικιωμένα ζώα, ενδέχεται να υπάρχουν μηχανισμοί που εμποδίζουν την περαιτέρω επιδείνωση της υγείας των σκελετικών μυών, που μπορεί τελικά να συμβάλει στην επέκταση της τη διάρκεια της ζωής τους», είπε η Ruparelia. 

Για να κατανοήσουν καλύτερα τους μηχανισμούς πίσω από αυτό, η ερευνητική ομάδα εξέτασε τον μεταβολισμό των ψαριών σε διαφορετικά στάδια της διαδικασίας της γήρανσης. Το πείραμα αποκάλυψε απροσδόκητα ότι ορισμένα χαρακτηριστικά του μεταβολισμού των πολύ ηλικιωμένων ψαριών στην πραγματικότητα αναζωογονήθηκαν για να μοιάζουν με εκείνα των νεαρών ψαριών. Τόνισε τον κρίσιμο ρόλο του μεταβολισμού των λιπιδίων σε αυτή τη διαδικασία αναζωογόνησης. Με τη χρήση φαρμάκων που ρυθμίζουν το σχηματισμό ορισμένων λιπιδίων θα μπορούσε να επιτευχθεί παρόμοια αναζωογόνηση των μυών που γερνούν.