Δυνατότητα εξαγοράς καταπατημένων εκτάσεων του Δημοσίου από τους… καταπατητές

Στο νομοσχέδιο με τις διατάξεις για τη βελτίωση του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών, το οποίο θα κατατεθεί -εκτός απροόπτου- εντός της εβδομάδας στη Βουλή, πρόκειται να ενσωματωθούν και οι προωθούμενες ρυθμίσεις για τα καταπατημένα ακίνητα του Δημοσίου.

Οι διατάξεις του νομοσχεδίου- που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση έως τις 2 Φεβρουαρίου  – διαμορφώνουν νέο καθεστώς για τα καταπατημένα του Δημοσίου, καθώς κινούνται στην κατεύθυνση εκχώρησης των συγκεκριμένων ακινήτων στους κατόχους τους, έναντι χαμηλού τιμήματος σε σχέση με την αντικειμενική τους αξία.

Πρόκειται για περίπου 70.000 καταπατημένα επί των οποίων έχουν ανεγερθεί αυθαίρετα κτίσματα (κατοικίες, τουριστικά- βιομηχανικά -αγροτικά ακίνητα, αποθήκες), τα οποία θα διατεθούν με εκπτώσεις έως 80% στο τίμημα εξαγοράς και με  δυνατότητα εξόφλησης σε 60 δόσεις για όσους έχουν ιδιοποιηθεί ακίνητο του ελληνικού δημοσίου για πάνω από 30 χρόνια. Στόχος είναι η είσπραξη 500 εκατ. ευρώ σε βάθος 5 ετών. Ωστόσο τίθενται περιορισμοί ως προς την έκταση των κτημάτων που μπορούν να εξαγοραστούν.

Με βάση τα κριτήρια που θεσπίζονται μπορούν να εξαγοραστούν:

• Όσα δημόσια ακίνητα κατέχονται επί μια 30ετία χωρίς διακοπή και αποδεικνύεται η χρησικτησία. Στην περίπτωση που υφίσταται κτίσμα αυτό πρέπει να είναι κατασκευασμένο μέχρι τις 31/12/1991.
• Όσα ακίνητα κατέχονται επί μία 40ετία και ασκούνται επιχειρηματικές δραστηριότητες που σχετίζονται με τον τουρισμό, τη βιοτεχνία και τη βιομηχανία με τη χρήση κτιριακών εγκαταστάσεων και άλλων συνοδών έργων που συνδέονται λειτουργικά με αυτές. Ωστόσο, τα κτίσματα θα πρέπει να έχουν κατασκευαστεί μέχρι τις 31/12/1981.
• Θεσπίζεται ανώτατη εξαγοράσιμη έκταση όπου για τις εντός σχεδίου περιοχές είναι ένα άρτιο οικόπεδο και για τις εκτός σχεδίου τα 10 στρέμματα που μπορούν να φθάσουν τα 20 στρέμματα όταν υπάρχουν περισσότερα του ενός δημόσια ακίνητα από τον ίδιο αιτούντα ή τα 30 στρέμματα εφόσον η έκταση καλύπτεται από κτίσματα ή από αναγκαία έργα υποδομής. Επισημαίνεται ότι εάν το εναπομείναν τμήμα μετά την εξαγορά του δημοσίου ακινήτου καθίσταται μη άρτιο και μη οικοδομήσιμο, η εξαγορά καθίσταται υποχρεωτική.
• Ως τίμημα εξαγοράς ορίζεται η αντικειμενική αξία του ακινήτου με προσαύξηση 25% εάν υπάρχει κτίσμα και σε περιοχές εκτός αντικειμενικού συστήματος ο υπολογισμός γίνεται βάσει συγκριτικών στοιχείων.  Αν το κτίσμα έχει ανεγερθεί από το Δημόσιο καταβάλλεται το διπλάσιο ποσό του τιμήματος.

Προβλέπεται έκπτωση σε ποσοστό 1% ανά έτος κατοχής μετά την πάροδο  30 και 40 ετών με ανώτατο όριο 50% στο ποσό του τιμήματος εξαγοράς.

Για παράδειγμα ακίνητο που είναι 35 έτη σε κατοχή η μείωση επί του τιμήματος εξαγοράς θα υπολογίζεται κατά ποσοστό 1% για κάθε έτος κατοχής που υπερβαίνει την 30ετία, ήτοι η έκπτωση θα είναι 5%.

Ωστόσο, υπάρχει και μία δεύτερη κατηγορία έκπτωσης που αφορά σε κοινωνικά κριτήρια με μειωμένο τίμημα για την προστασία ευάλωτων προσώπων.

Αναλόγως με την περίπτωση η έκπτωση κυμαίνεται από 15% έως 30% επί του τιμήματος εξαγοράς.  

Ο τρόπος εξόφλησης του τιμήματος μπορεί να γίνει είτε εφάπαξ με πρόσθετη έκπτωση 10% ή τμηματικά σε 60 μηνιαίες δόσεις που δεν μπορεί να είναι κατώτερες των 100 ευρώ.

Δεν θα εξαγοραστούν ακίνητα που αντίκεινται στην πολεοδομική νομοθεσία ή  αποτελούν αρχαιολογικοί χώροι, περιοχές natura, καθώς και δασικές εκτάσεις.

Η  αίτηση για την εξαγορά των ακινήτων και των συνοδευτικών δικαιολογητικών θα υποβάλλονται στην ειδική ψηφιακή πλατφόρμα (ειδικό πληροφοριακό σύστημα «Αιτήσεων Εξαγοράς Δημοσίων Ακινήτων»). Με την υποβολή της αίτησης εξαγοράς, καταβάλλεται παράβολο 300 ευρώ το οποίο συμψηφίζεται με το τίμημα εξαγοράς.