Ενδαγγειακή αποκατάσταση θωρακοκοιλιακών ανευρυσμάτων – Zougla – Galaksias Portal News

Η αορτή είναι η μεγαλύτερη αρτηρία στο σώμα μας. Αρχίζει από την καρδιά (αορτική βαλβίδα), συνεχίζει σαν αγγλικό ερωτηματικό ή απλή ποιμενική ράβδος στο αορτικό τόξο, που δίνει τις καρωτίδες αρτηρίες και τις αρτηρίες των άνω άκρων και μεταπίπτει στην κατιούσα θωρακική και μετά στην κοιλιακή αορτή. Μετά – περίπου στο ύψος του ομφαλού – διχάζεται στις λαγόνιες αρτηρίες. Η κοιλιακή αορτή στο ανώτερο τμήμα της έχει τέσσερις βασικούς αρτηριακούς κλάδους, που αιματώνουν όλα τα σπλάχνα.

Η Ενδαγγειακή Αποκατάσταση ΘωρακοΚοιλιακών Ανευρυσμάτων (ΕΑΘΚΑ) είναι μια ελάχιστα επεμβατική παρέμβαση, που θεραπεύει ανευρύσματα και διαχωρισμούς της αορτής στο θώρακα και την κοιλιά. Γίνεται από μικρότατες τομές ή ακόμη και χωρίς τομές από τις μηροβουβωνικές πτυχές ή και τη μασχάλη.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ

Όταν η αορτή διαταθεί ιδιαίτερα (ανεύρυσμα) ή σχιστεί εσωτερικά (διαχωρισμός), απαιτείται θεραπεία, γιατί οι παραπάνω καταστάσεις είναι δυνητικά θανατηφόρες. ‘Όταν τα ανευρύσματα αφορούν σε τμήματα της αορτής όπου δεν υπάρχουν ζωτικοί κλάδοι (κατιούσα θωρακική ή υπονεφρική κοιλιακή αορτή), η ενδαγγειακή θεραπεία είναι απλή, όπως απλά είναι και τα ενδομοσχεύματα (που είναι άμεσα διαθέσιμα) και η παραμονή στο νοσοκομείο είναι 2-3 ημέρες.

Στις περιπτώσεις εκτεταμένων ανευρυσμάτων ή διαχωρισμών της θωρακικής, που επεκτείνονται και στην κοιλιακή αορτή (θωρακοκοιλιακά ανευρύσματα), για την ΕΑΘΚΑ απαιτούνται ειδικά ενδομοσχεύματα με θυρίδες (“μικρά παράθυρα”) ή πλάγιους κλάδους για να καταστεί ικανή η αιμάτωση των κλάδων της αορτής, που εκφύονται πια μέσα από τα ανευρύσματα. Στις περιπτώσεις αυτές, εκτός από τις τομές στις μηριαίες περιοχές, απαιτούνται και τομές στις μασχαλιαίες αρτηρίες. Φυσικά, χρειάζεται γενική αναισθησία και ειδικές μεγάλες αίθουσες χειρουργείου με τους πιο σύγχρονους αγγειογράφους (υβριδικές χειρουργικές αίθουσες σαν αυτές που διαθέτει το Mediterraneo Hospital). Η νοσηλεία απαιτεί συνήθως 5 – 7 ημέρες.

Τα ειδικά ενδομοσχεύματα με θυρίδες ή πλάγιους κλάδους για τα θωρακοκοιλιακά ανευρύσματα απαιτούν ειδικό σχεδιασμό (μετά την προεγχειρητική αξονική τομογραφία και τα ειδικά λογισμικά), για να κατασκευαστούν στο εξωτερικό σύμφωνα με την ανατομία των αρτηριακών κλάδων του εκάστοτε ασθενούς. Υπάρχουν περιπτώσεις, που κάποιες ανατομίες ταιριάζουν με λίγα τέτοια ενδομοσχεύματα, που είναι “έτοιμα στο ράφι”, τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν ακόμη και σε περιπτώσεις ρήξεων θωρακοιλιακών ανευρυσμάτων.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ

Όλα τα παραπάνω απαιτούν νοσοκομεία με Καρδιοχειρουργικό Κέντρο, τμήμα Επεμβατικής Ακτινολογίας, ειδική Αναισθησιολογική υποστήριξη και Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ), Υβριδική Αίθουσα Χειρουργείου και εξειδικευμένο νοσηλευτικό προσωπικό. Είναι οι λεγόμενες Ομάδες Αορτής, που συμβάλλουν στην ομαλή εξέλιξη τέτοιων περιστατικών.

Ο χρυσός κανόνας της αντιμετώπισης παθήσεων της θωρακοκοιλιακής αορτής ήταν το ανοικτό χειρουργείο σε εξειδικευμένα κέντρα. Ποιο κέντρο όμως υπάρχει στην Ευρώπη να συγκριθεί με τη χειρουργική πάνω από 3300 τέτοιων ανευρυσμάτων από τον J. Coselli στο Texas των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής; Και ο ίδιος, σε τελευταία άρθρα, παραδέχεται ότι οι επιπλοκές μετά την αντιμετώπιση θωρακοιλιακών ανευρυσμάτων είναι λιγότερες με την Ενδαγγειακή Αποκτάσταση ΘωρακοΚοιλιακών Ανευρυσμάτων (ΕΑΘΚΑ). Μπορεί η ΕΑΘΚΑ να είναι ελάχιστα επεμβατική και μπορεί να γίνει και διαδερμικά (χωρίς τομές), αλλά δεν παύει να είναι συνολικά η μεγαλύτερη παρέμβαση στην αορτή και τους κλάδους της, σε έκταση και σε χρόνο. Έτσι, οι επιπλοκές όπως θάνατος, παραπάρεση ή παραπληγία, νεφρική ανεπάρκεια, καρδιοαναπνευστική ανεπάρκεια, αιμορραγία είναι σαφώς λιγότερες από το ανοικτό – κλασσικό χειρουργείο που απαιτεί συνεχόμενη μεγάλη τομή αριστερά πλάγια στον ασθενή από το θώρακα ως την κοιλιά του. Στο ανοικτό – κλασσικό χειρουργείο απαιτούνται πολλές μονάδες αίματος και η νοσηλεία σε ΜΕΘ επιβεβλημένη.

Η ΕΑΘΚΑ έχει εφαρμοστεί με επιτυχία από το 2015 πολλές φορές στο Mediterraneo Hospital. Τα περιστατικά ήταν ιδιαίτερα και πολύπλοκα με πολλούς επιβαρυντικούς παράγοντες, αλλά ο σωστός σχεδιασμός και η εκτέλεση, οι υποδομές του νοσοκομείου και η Ομάδα Αορτής συνέβαλαν στην άριστη έκβαση αυτών.

---

Βασίλειος Δ. Τζιλαλής MD, MSc, PhD
Αγγειοχειρουργός – Ενδαγγειοχειρουργός
Αν. Διευθυντής Β´ Αγγειοχειρουργικής Κλινικής Mediterraneo Hospital
τ. Διευθυντής Αγγειοχειρουργικής κλινικής 401 Γεν. Στρατιωτικού Νοσοκομείου Αθηνών