Τα κρυπτονομίσματα και η τεχνητή νοημοσύνη εκτοξεύουν την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας

Στα κέντρα δεδομένων βασιζόμαστε για την αποθήκευση όλων των emails μας, των φωτογραφιών, των βίντεο με γάτες και ό,τι άλλο αιωρείται στο «σύννεφο» (cloud). Πλέον όλο και περισσότερα κέντρα δεδομένων ξεπετάγονται για την εξόρυξη Bitcoin και την εκπαίδευση της τεχνητής νοημοσύνης, όπως αναφέρει το The Verge.

Αυτό έχει ήδη προκαλέσει αντιδράσεις σχετικά με τον περιβαλλοντικό αντίκτυπο των κρυπτονομισμάτων και των εργαλείων τεχνητής νοημοσύνης όπως το ChatGPT, καθώς όλα αυτά τα κέντρα δεδομένων είναι υπεύθυνα για τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου που συνδέονται με την αλματώδη αύξηση στη ζήτηση και τη χρήση ηλεκτρικής ενέργειας.

Τα κέντρα δεδομένων, τα κρυπτονομίσματα και η τεχνητή νοημοσύνη αποτελούσαν περίπου το 2% της παγκόσμιας ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας το 2022, χρησιμοποιώντας 460 τεραβατώρες (TWh), σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του ΔΟΕ που δημοσιεύτηκε προ ημερών. Μόνο η εξόρυξη κρυπτονομισμάτων εκτιμάται ότι αντιπροσωπεύει σχεδόν το ένα τέταρτο αυτής της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας, «καίγοντας» 110 TWh το 2022.

Εκτόξευση μέχρι το 2026

Μέχρι το 2026, η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας από τα κέντρα δεδομένων – συμπεριλαμβανομένων εκείνων που χρησιμοποιούνται για τα κρυπτονομίσματα και την τεχνητή νοημοσύνη – θα μπορούσε να αυξηθεί έως και 1.050 TWh, ανάλογα με τον ρυθμό ανάπτυξης της τεχνολογίας. Αυτή η αύξηση ισοδυναμεί με την προσθήκη της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας μιας επιπλέον χώρας – της Σουηδίας σύμφωνα με ένα πιο μετριοπαθές σενάριο ή της Γερμανίας στη χειρότερη περίπτωση.

Οι ΗΠΑ διαθέτουν σήμερα τα περισσότερα κέντρα δεδομένων, με το 33% των περίπου 8.000 κέντρων που υπάρχουν παγκοσμίως. Είναι επίσης η χώρα με τη μεγαλύτερη εξόρυξη Bitcoin. Ο ΔΟΕ προβλέπει «ταχείς ρυθμούς» αύξησης της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας των κέντρων δεδομένων στις ΗΠΑ τα επόμενα δύο χρόνια, από το περίπου 4% το 2022 στο 6% έως το 2026. Η επέκταση των δικτύων 5G και οι υπηρεσίες cloud συμβάλλουν επίσης σε αυτό.

Η περίπτωση της Ιρλανδίας

Η Ιρλανδία, με έναν από τους χαμηλότερους εταιρικούς συντελεστές φορολόγησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αναμένεται να δει έκρηξη νέων κέντρων δεδομένων. Τα 82 κέντρα της αντιστοιχούν ήδη στο 17% της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας για το 2022. Άλλα 54 είτε βρίσκονται υπό κατασκευή είτε πρόσφατα εγκρίθηκε η κατασκευή τους. Μέχρι το 2026, όλα αυτά τα κέντρα δεδομένων θα μπορούσαν να είναι υπεύθυνα για σχεδόν το ένα τρίτο της ετήσιας ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας.

«Η ταχεία επέκταση του τομέα των κέντρων δεδομένων και η αυξημένη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας μπορεί να δημιουργήσει προκλήσεις για το σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας», αναφέρει η έκθεση του ΔΟΕ. Και δεν κινδυνεύει μόνο η Ιρλανδία. Στο Λονδίνο, οι απαιτήσεις των κέντρων δεδομένων σε ηλεκτρική ενέργεια έχουν δυσχεράνει την ανάπτυξη περισσότερων κατοικιών. Το Τέξας, κόμβος για την εξόρυξη Bitcoin στις ΗΠΑ, έχει να αντιμετωπίσει νέα «crypto-ορυχεία» (κέντρα δεδομένων αφοσιωμένα στα κρυπτονομίσματα) που προσθέτουν πίεση στο ήδη γερασμένο και καταπονημένο δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας.

Πώς κατανέμεται η ζήτηση ενέργειας

Δεδομένου ότι τα κέντρα δεδομένων είναι ουσιαστικά αποθήκες για υπολογιστές, το 40% της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας προέρχεται από τη λειτουργία τους. Η ψύξη όλου αυτού του εξοπλισμού αντιπροσωπεύει άλλο ένα 40% της ζήτησης, με τον υπόλοιπο εξοπλισμό πληροφορικής να συμπληρώνει το σύνολο.

Η προσθήκη της τεχνητής νοημοσύνης στο μείγμα αυξάνει τη συνολική ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας των κέντρων δεδομένων. Το Google Search θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει έως και δέκα φορές περισσότερη ηλεκτρική ενέργεια αν ενσωματώσει πλήρως την τεχνητή νοημοσύνη, αναφέρει η έκθεση του ΔΟΕ. Ομοίως, προβλέπει ότι η βιομηχανία τεχνητής νοημοσύνης θα μπορούσε να κάψει δέκα φορές περισσότερη ηλεκτρική ενέργεια το 2026 σε σχέση με το 2022.

Στα καλά νέα, ο ΔΟΕ προβλέπει επίσης επιταχυνόμενη ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας σε όλο τον κόσμο, που θα φτάσουν να παράγουν περισσότερο από το ένα τρίτο της παγκόσμιας ηλεκτρικής ενέργειας μέχρι το 2025. Αυτό εξακολουθεί να μην λύνει όλα τα προβλήματα που φέρνουν τα νέα κέντρα δεδομένων. Είναι αναμφισβήτητα εξίσου σημαντικό να βελτιωθεί η ενεργειακή απόδοση – π.χ. με την υϊοθέτηση συστημάτων ψύξης υψηλής απόδοσης – καθώς η υπερβολική αύξηση της ζήτησης για ηλεκτρική ενέργεια μπορεί να ξεπεράσει την αύξηση των ανανεώσιμων πηγών.