Τι είδαμε και τι ακούσαμε στις 8ες Διεθνείς Μουσικές Ημέρες Καλαμάτας

Οι 8ες Διεθνείς Μουσικές Ημέρες Καλαμάτας, το διεθνές φεστιβάλ κλασικής και τζαζ μουσικής, παρουσίασαν φέτος ένα πολυσυλλεκτικό πρόγραμμα, από τις 26 Αυγούστου, μέχρι και τις 10 Σεπτεμβρίου. Για 16 μέρες το μουσικόφιλο κοινό του νομού Μεσσηνίας και όχι μόνο, είχε την ευκαιρία να παρακολουθήσει 15 συναυλίες και εκδηλώσεις με Έλληνες και ξένους καλλιτέχνες.

Η όγδοη διοργάνωση «αγκαλιάζει» την έννοια του πλουραλισμού, εστιάζει στις μουσικές αντιθέσεις και δημιουργεί τις κατάλληλες συνθήκες για ανταλλαγή καλλιτεχνικών ιδεών νέων και έμπειρων καλλιτεχνών. Η σύζευξη οργανικών και φωνητικών συνόλων, η αντίθεση των μουσικών ειδών και παραδόσεων, καθώς και η συνεργασία μουσικών, οι οποίοι, υπό άλλες συνθήκες, θα ήταν απίθανο να συναντηθούν, τονίζει την καθολικότητα της μουσικής γλώσσας και στοχεύει στη διαμόρφωση νέων κοινών εμπειριών μεταξύ καλλιτεχνών και κοινού.

Στο Αρχαίο Θέατρο της Μεσσήνης παρουσιάστηκαν για δύο βραδιές, στις 29 & 30 Αυγούστου, οι «Χιονάτες», μια παράσταση για δύο αφηγήτριες και τετραμελές μουσικό σύνολο. Στο έργο, τρεις Χιονάτες «συναντιούνται» και «συνομιλούν» για την οδύνη του να μεγαλώνεις, το κόστος να ενηλικιώνεσαι, τα δώρα του δάσους. Η πρωτότυπη μουσική σύνθεση είναι του Στάθη Γυφτάκη:

«Οι Χιονάτες είναι μια συρραφή από τρεις διαφορετικές Χιονάτες. Όπως είναι γνωστό σε όλα τα λαϊκά παραμύθια, υπάρχουν παραλλαγές των ίδιων παραμυθιών σχεδόν σε όλο τον κόσμο. Έτσι λοιπόν, όταν φέτος, το ΥΠΠΟΑ, στο πλαίσιο του προγράμματος “Όλη η Ελλάδα ένας πολιτισμός”, έβαλε για θέμα τις συγκρούσεις, σκεφτήκαμε με την Πόπη Μαλαπάνη, την Χριστίνα Δίμιζα και τη Λίλλυ Τριαντάρη, που είναι οι αφηγήτριες, να ασχοληθούμε με αυτό το θέμα που αναφέρεται στο παραμύθι Χιονάτες, που είναι η σύγκρουση ανάμεσα στην ομορφιά και την καλοσύνη των ανθρώπων. Ψάχνοντας, βρήκαμε ότι είχε πάρα πολύ μεγάλο ενδιαφέρον το γεγονός ότι έχουμε τρεις διαφορετικές Χιονάτες. Έχουμε την Χιονάτη των αδελφών Γκριμ, που είναι μια δυτικοευρωπαϊκή παραλλαγή του μύθου. Τη συνδυάζουμε με μια από τις ελληνικές Χιονάτες που είναι η Μαριδίτσα από την Κρήτη και με μια άλλη Χιονάτη, που λέγεται η Κόρη του Ήλιου, που είναι από την Αφρική. Το εντυπωσιακό λοιπόν είναι ότι ο σκελετός και των τριών ιστοριών είναι ταυτόσημος» αναφέρει ο Στάθης Γυφτάκης για την υποβλητική παράσταση, που πραγματοποιήθηκε στο θέατρο της Αρχαίας Μεσσήνης.

Οι Έλληνες και ξένοι σπουδαστές που παρακολούθησαν, κατά τη διάρκεια του φεστιβάλ, τα masterclass βιολιού και πιάνου έδωσαν στο Μέγαρο Χορού Καλαμάτας μια συναυλία. Υπεύθυνοι των δύο masterclass, ήταν η πιανίστρια Αλεξία Μουζά και ο βιολονίστας Felix Froschhammer. Η Αλεξία Μουζά μας μίλησε για τη σημασία των masterclass στη διοργάνωση και την εκπαιδευτική προσφορά στους νέους μουσικούς:

«Κατά τη διάρκεια της διοργάνωσης, γίνονται σεμινάρια διαφορετικών οργάνων, όπως βιολί, πιάνο, τσέλο, μουσική δωματίου, μουσική διεύθυνση. Συνήθως, ο κάθε δάσκαλος επιλέγει 5-7 μαθητές διαφορετικών επιπέδων. Ο καθένας έχει 5 ώρες μαθημάτων, μέσα σε μια εβδομάδα. Είναι κάτι πολύ θετικό από παιδαγωγική άποψη, γιατί δεν είναι απλά ένα ωριαίο μάθημα με έναν καθηγητή και τέλος. Δουλεύεις περισσότερο με το μαθητή, αυτός συνηθίζει πιο πολύ πώς είσαι εσύ. Βλέπεις τη διαφορά. Στο τέλος παρουσιάζουν τα κομμάτια που έχουμε δουλέψει μαζί. Στη σημερινή συναυλία των δύο masterclass, θα παρουσιαστούν έργα των Bach, Beethoven, Chopin, Shostakovich, Kabalevsky, Rachmaninoff. Υπάρχουν δηλαδή διαφορετικά στυλ συνθετών από διαφορετικές εποχές».

Οι Διεθνείς Μουσικές Ημέρες Καλαμάτας είναι ένα από τα μεγαλύτερα και μακροβιότερα φεστιβάλ κλασικής και τζαζ μουσικής στην περιφέρεια. Καλλιτεχνικοί διευθυντές της διοργάνωσης είναι ο Στάθης Γυφτάκης, με έδρα την Καλαμάτα, η Indira Rahmatulla με έδρα τη Λωζάνη της Ελβετίας και ο Δημήτρης Λάμπος με έδρα την Στουτγάρδη της Γερμανίας:

«Είμαστε οι Διεθνείς Μουσικές Ημέρες Καλαμάτας. Ο στόχος μας είναι να φέρουμε περισσότερη μουσική στην Καλαμάτα, σε διεθνές επίπεδο. Να προωθήσουμε και να αναπτύξουμε το καλλιτεχνικό επίπεδο στην Καλαμάτα και επίσης να αναδείξουμε το δυναμικό και το ταλέντο των τοπικών μουσικών. Γι’ αυτό λοιπόν κάθε χρόνο, ανυπομονούμε να δώσουμε όσο το δυνατόν περισσότερη ποικιλομορφία στο πρόγραμμα: είτε είναι τζαζ, είτε παραδοσιακή μουσική, που συνδυάζεται με την αφήγηση ιστοριών, όπως συμβαίνει για πρώτη φορά φέτος, κινηματογράφο και φυσικά κλασική μουσική, η οποία είναι η βάση μας. Ξεκινήσαμε αυτό το φεστιβάλ με το πρόγραμμα των masterclasses. Στη συνέχεια προχωρήσαμε στις συναυλίες και ο στόχος μας είναι να προωθήσουμε επίσης τους νεότερους μουσικούς. Να τους δώσουμε μια ευκαιρία να εξελιχθούν, μαθαίνοντας από τις παλαιότερες γενιές, αλλά και από διακεκριμένους νέους καλλιτέχνες διεθνώς. Να ανεβάσουμε το επίπεδο όσο το δυνατόν ψηλότερα, στην Καλαμάτα, στην Ελλάδα, και να δώσουμε τη δυνατότητα να δώσουν συναυλίες οι ντόπιοι μουσικοί, οι οποίοι είναι πραγματικά φανταστικοί» τονίζει η Indira Rahmatulla, καταξιωμένη τσελίστρια και καλλιτεχνική συνδιευθύντρια του φεστιβάλ.

Ο Δημήτρης Λάμπος συμπληρώνει:«Το φεστιβάλ ιδρύθηκε το 2017 και είναι αποτέλεσμα της ανάπτυξης και της πολύ όμορφης καλλιτεχνικής πορείας του Δημοτικού Ωδείου Καλαμάτας τις τελευταίες δεκαετίες. Πρωταρχική ιδέα του φεστιβάλ είναι αυτή η καλλιτεχνική ανάπτυξη, που συντελέστηκε και συντελείται στην πόλη της Καλαμάτας να πάρει μια διεθνή κατεύθυνση και πορεία, επίσης ανταλλαγής και επικοινωνίας με άλλους καλλιτέχνες του εξωτερικού, αλλά και της Ελλάδας. Ένα σημαντικό κομμάτι που προσθέσαμε στο φεστιβάλ τα τελευταία τρία χρόνια είναι η σειρά συναυλιών Young Talents in Concert, στην οποία κοιτάμε να ανακαλύψουμε Έλληνες και Ελληνίδες μουσικούς, στα πρώτα στάδια της καριέρας τους, και να τους δώσουμε ένα βήμα ώστε να μπορέσουν να παρουσιάσουν τη δουλειά τους, μέσα από ένα μεγάλο φεστιβάλ».

Ο διεθνούς φήμης τσελίστας Jean-Guihen Queyras έδωσε ένα ρεσιτάλ βιολοντσέλου στο Μέγαρο Χορού Καλαμάτας την Κυριακή 1η Σεπτεμβρίου, παρουσιάζοντας έργα των Bach, Saygun, Barriere και Kodály. Ο Γάλλος μουσικός υπήρξε ιδρυτικό μέλος του κουαρτέτου Arcanto και και είναι μέλος ενός περίφημου τρίο με την Isabelle Faust και τον Alexander Melnikov. Ο τελευταίος είναι, μαζί με τον Alexandre Tharaud, τακτικός συνοδός του.

Η ευελιξία της μουσικής του δημιουργίας έχει οδηγήσει πολλές αίθουσες συναυλιών, φεστιβάλ και ορχήστρες να τον προσκαλέσουν ως Artist in Residence. Είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Μουσικής του Φράιμπουργκ και Καλλιτεχνικός Διευθυντής του φεστιβάλ Rencontres Musicales de Haute-Provence της Γαλλίας. Συνδυάζει στο ρεπερτόριό του έργα παλαιάς και σύγχρονης μουσικής:

«Μου αρέσει το ρεπερτόριο όλων των περιόδων, διότι, έτσι, βλέπεις ότι το τσέλο μπορεί να ακουστεί με πολλούς διαφορετικούς τρόπους και ότι κάθε συνθέτης δίνει σε αυτό το όργανο μια άλλη διάσταση, μια άλλη ταυτότητα, ένα άλλο ηχητικό τοπίο. Γι’ αυτό λοιπόν μου αρέσει να συνδυάζω μουσικές που έχουν γραφτεί μερικές φορές με απόσταση 200 ετών, μεταξύ τους. Με έχουν χαρακτηρίσει πολύ συχνά εκλεκτικό.

Μπορώ να το καταλάβω, γιατί απολαμβάνω όλα τα διαφορετικά είδη μουσικής. Μου αρέσει να παίζω σόλο, γιατί τότε υπάρχει μια πολύ ιδιαίτερη σχέση με το κοινό. Μου αρέσει να παίζω μουσική δωματίου με τους φίλους μου, επειδή η αλληλεπίδραση στη σκηνή είναι πολύ ενδιαφέρουσα. Μου αρέσει να παίζω με μεγάλες ορχήστρες, γιατί ξαφνικά υπάρχει μια άλλη διάσταση στην οποία μπαίνεις. Οπότε όλα αυτά λειτουργούν συμπληρωματικά για μένα και είμαι ευγνώμων που δεν χρειάζεται να επιλέξω και να πω: “Εντάξει, τώρα θα κάνω μόνο αυτό ή αυτό!”, επειδή αγαπώ όλα αυτές διαφορετικές δυνατότητες».

Ο πολυβραβευμένος τσελίστας έδωσε μάλιστα ένα masterclass στην Καλαμάτα για σπουδαστές βιολοντσέλου, 1-6 Σεπτεμβρίου, στο Δημοτικό Ωδείο Καλαμάτας. Η τελική συναυλία του masterclass δόθηκε στις 5 Σεπτεμβρίου:

«Η φιλοσοφία αυτού του masterclass βρίσκεται ανάμεσα στην ατομική διδασκαλία και στο να μοιραζόμαστε όλοι μαζί τι σημαίνει να παίζεις τσέλο, τι σημαίνει να παίζεις μουσική. Έτσι έχω πάντα έναν μαθητή να παίζει. Είναι τέσσερις συνολικά και πάντα ένας παίζει. Του ή της δίνω ένα feedback. Μιλάμε για θέματα τα οποία είναι ενδιαφέροντα για όλους. Γι’ αυτό ζητάω από όλους τους μαθητές να είναι παρόντες για 3 ώρες, χωρίς διάλειμμα. Κάνουμε πολύ έντονες πρόβες».

INFO

Περισσότερες πληροφορίες για 8ες Διεθνείς Μουσικές Ημέρες Καλαμάτας