Σπ. Πρωτοψάλτης (ΔΥΠΑ): Το Δεκέμβριο η πιλοτική εφαρμογή του νέου επιδόματος ανεργίας

Με σημαντική παρακαταθήκη το μονοψήφιο ποσοστό ανεργίας, ο Διοικητής της ΔΥΠΑ Σπύρος Πρωτοψάλτης, δηλώνει στη συνέντευξή του στην «Η» πως η ΔΥΠΑ δεν εφησυχάζει δρομολογώντας νέα προγράμματα για το 2025, προκειμένου να αντιμετωπιστεί ο «σκληρός πυρήνας» της ανεργίας, όπως είναι οι γυναίκες, οι νέοι και οι μακροχρόνια άνεργοι.

Για τη χρονιά που εκπνέει ως δημοφιλέστερα προγράμματα αναδείχθηκαν το πρόγραμμα απόκτησης εργασιακής εμπειρίας για νέους και το πρόγραμμα απόκτησης πράσινων δεξιοτήτων.

Στα σχέδια της ΔΥΠΑ για το επόμενο διάστημα είναι να «τρέξει» ένα νέο πρόγραμμα επιχειρηματικότητας για ανέργους ηλικίας 30-59 ετών με έμφαση στις γυναίκες, οι οποίες αποτελούν τα 2/3 των ανέργων σήμερα.

Την ίδια ώρα έτοιμο να «βγει στον αέρα» το Δεκέμβριο είναι το πιλοτικό πρόγραμμα του νέου επιδόματος ανεργίας με τυχαίο δείγμα 15.000 ανέργων. Η συμμετοχή στο πιλοτικό πρόγραμμα εάν κάποιος/α επιλεγεί – επισημαίνει ο κ. Πρωτοψάλτης θα είναι υποχρεωτική και θα ληφθεί μέριμνα να ενταχθούν στο νέο πιλοτικό μόνο όσοι θα λάβουν επίδομα η χρηματική αξία του οποίου θα υπερβαίνει αυτό που θα λάμβαναν με το ισχύον καθεστώς.

Η συνέντευξη έχει ως εξής:

H ανεργία αποκλιμακώνεται αν και με αργό ρυθμό και η ΕΛ.ΣΤΑΤ κατέγραψε για τέταρτο μήνα  μονοψήφια νούμερα το Σεπτέμβριο 9.3%. Ποιο είναι το σχόλιο σας για την πορεία της ανεργίας και ποιες πολιτικές στήριξης της εργασίας θα ενεργοποιήσει η ΔΥΠΑ προς την κατεύθυνση αντιμετώπισης του σκληρού πυρήνα της ανεργίας (γυναίκες, νέοι) καθώς και της αύξησης της απασχόλησης;

Τους τελευταίους μήνες τα ποσοστά ανεργίας έσπασαν το «φράγμα» του 10% και κατάφεραν μάλιστα να διατηρηθούν εκεί, με αποκορύφωμα τον περασμένο Σεπτέμβριο όπου  καταγράφηκε ποσοστό της τάξης του 9.3%, το οποίο αποτελεί ιστορικό χαμηλό 15ετίας και είναι μειωμένο κατά σχεδόν 48% σε σχέση με τον Ιούλιο του 2019 που ανεργία είχε «σκαρφαλώσει» στο 17,8%.

Αυτό όπως καταλαβαίνετε δεν είναι ένα τυχαίο γεγονός, αλλά αποτέλεσμα ενός πλέγματος στοχευμένων κυβερνητικών πολιτικών, οι οποίες εστίασαν στον τομέα της απασχόλησης αλλά και της κατάρτισης των εργαζομένων. Μέσα σε 5 χρόνια ως ΔΥΠΑ, επιδοτήσαμε τη δημιουργία 200 χιλιάδων θέσεων εργασίας, κάτι που μπορεί να τεθεί σε σύγκριση με ό,τι ίσχυε πριν από μια πενταετία όταν ήταν κάτω από 50 χιλιάδες. Άρα έχει γίνει δουλειά και υπάρχει πρόοδος.

Ωστόσο όσο και ενθαρρυντικά και αν είναι αυτά τα ποσοστά, σε καμία περίπτωση δεν εφησυχάζουμε, έχοντας πάντα στο μυαλό μας και τον στόχο που έχει βάλει ο Πρωθυπουργός, να «ρίξουμε» την ανεργία στο 8%, το 2027.

Το ενδιαφέρον μας, όπως πολύ σωστά επισημαίνετε, εστιάζεται στον σκληρό πυρήνα της ανεργίας, δηλαδή στους νέους, τις γυναίκες, τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, ευάλωτες και ειδικές ομάδες, μακροχρόνια άνεργους.

Προς αυτή την κατεύθυνση υλοποιούμε ένα πρόγραμμα που σημειώνει μεγάλη επιτυχία, για τους νέους 18-29 ετών προκειμένου να αποκτήσουν επαγγελματική εμπειρία 7 μηνών σε όλους τους κλάδους, με κατώτατο μισθό και ασφαλιστικές εισφορές καλυμμένα 100% από τη ΔΥΠΑ. Ήδη έχουν καλυφθεί πάνω από10 χιλιάδες θέσεις από τις 25 χιλιάδες που έχουν προκηρυχθεί, ενώ την ίδια μεγάλη ανταπόκριση είχε και πρόγραμμα στην πράσινη οικονομία για τις γυναίκες το οποίο έκλεισε αμέσως, ενώ τώρα τρέχουμε ένα πρόγραμμα για 45 ετών και πάνω. Θα συνεχίσουμε και τη νέα χρονιά με ανάλογες πολιτικές και προγράμματα, με στόχο να στηρίξουμε κυρίως κοινωνικές ομάδες που αντιμετωπίζουν εμπόδια στην ένταξη τους στην αγορά εργασίας.

Σύμφωνα με την ΕΛ.ΣΤΑΤ οι άνεργοι τον Σεπτέμβριο περιορίστηκαν σε 437.648 άτομα. Την ίδια ώρα οι άνεργοι στο μητρώο της ΔΥΠΑ τον ίδιο μήνα ανέρχονται σε 776.326 άτομα. Γιατί υπάρχει αυτή η απόκλιση;

Πρόκειται για διαφορετικούς δείκτες, που καταρτίζονται µε διαφορετικές μεθοδολογίες και αντιστοιχούν σε διαφορετικούς πληθυσμούς. Η ανεργία (στις µηνιαίες αναφορές) είναι εποχικά προσαρμοσμένη, ενώ τα στοιχεία εγγεγραμμένων ανέργων της ΔΥΠΑ δεν έχει νόηµα να υποστούν εποχική προσαρµογή.

Επίσης, ενώ η ΕΛΣΤΑΤ προσµετράει µόνο όσους δεν εργάζονται, αναζητούν εργασία και είναι άµεσα διαθέσιµοι να αναλάβουν εργασία, στο µητρώο της ΔΥΠΑ εγγράφεται οποιοσδήποτε δηλώσει άνεργος και αναζητά εργασία, αλλά η ενεργή αναζήτηση και διαθεσιµότητα για εργασία δεν επιβεβαιώνονται συστηµατικά, παρά µόνο σποραδικά.

Αυτό σηµαίνει πως ένας άνεργος που δεν αναζητά εργασία µπορεί να είναι εγγεγραμμένος άνεργος στην ΔΥΠΑ, αλλά η ΕΛΣΤΑΤ τον προσμετρά ως ανενεργό (εκτός εργατικού δυναμικού) και όχι ως άνεργο, βάσει του σχετικού ορισμού του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας.

Πότε θα ενεργοποιηθεί η πιλοτική  εφαρμογή του νέου επιδόματος ανεργίας; Εχετε έτοιμο το δείγμα των 15.000 νέων ανέργων που θα ενταχθούν στην πιλοτική εφαρμογή; Ποια είναι τα χαρακτηριστικά τους; Σε ποιες περιπτώσεις ανάλογα με τα χρόνια εργασίας και τις αποδοχές τους θα λαμβάνουν αυξημένο ποσό επιδόματος;

Η πιλοτική εφαρμογή του νέου επιδόματος ανεργίας αναμένεται να εκκινήσει στα τέλη Νοεμβρίου ή τον Δεκέμβριο και σίγουρα εφόσον έχουν υπάρξει οι απαιτούμενες εγκρίσεις από τα αρμόδια Υπουργεία που εμπλέκονται στην εφαρμογή του.

Το δείγμα των 15.000 ανέργων που θα ωφεληθούν θα προκύψει μετά από τυχαία επιλογή, μέσω ειδικού ψηφιακού αλγόριθμου ο οποίος θα εφαρμοστεί στο σύνολο της χώρας και θα περιλαμβάνει δυνητικά ωφελούμενους του νέου πιλοτικού επιδόματος.

Η συμμετοχή στο πιλοτικό πρόγραμμα εάν κάποιος/α επιλεγεί θα είναι υποχρεωτική και θα ληφθεί μέριμνα να ενταχθούν στο νέο πιλοτικό μόνο όσοι θα λάβουν επίδομα η χρηματική αξία του οποίου θα υπερβαίνει αυτό που θα λάμβαναν με το ισχύον καθεστώς.

Τα κριτήρια επιλεξιμότητας των δυνητικά ωφελούμενων θα είναι παρόμοιου τύπου με τα ισχύοντα και θα υπολογίζονται με βάση την ύπαρξη καταγγελίας σύμβασης εργασίας ή λήξης σύμβασης ορισμένου χρόνου καθώς και με το χρόνο πρότερης απασχόλησης.

Αναλόγως του χρόνου πρότερης απασχόλησης καθώς και της συστηματικής συμμετοχής στην αγορά εργασίας, ο εκάστοτε δυνητικά ωφελούμενος μπορεί να επιδοτηθεί από 7 έως και 24 συναπτούς μήνες σε αντίθεση με τα έως σήμερα ισχύοντα που το ανώτατο όριο επιδότησης είναι οι 12 μήνες.

Το νέο επίδομα ανεργίας θα είναι εμπροσθοβαρές ώστε να εξομαλύνει το σοκ από την μετάβαση στην κατάσταση ανεργίας στους πρώτους μήνες αλλά και να επενδύει σε κίνητρα ταχύτερης επανεισόδου στην αγορά εργασίας κατά τους επόμενους μήνες επιδότησης.

Θα είναι επίσης περισσότερο ανταποδοτικό και δίκαιο καθώς θα συνδυάζεται με κίνητρο εντατικής εργασίας το οποίο θα δίνεται σε εκείνους που τα τελευταία χρόνια εργάστηκαν περισσότερο.

Το κίνητρο εντατικής εργασίας θα συνδέεται με τρόπο αναλογικό και ανταποδοτικό με τους μισθούς και άρα με τις εισφορές που κάποιος/α συνεισέφερε στο σύστημα ασφάλισης κατά της ανεργίας.

Τέλος, θα υπάρχει για πρώτη φορά μέριμνα για προστασία των μονογονεϊκών οικογενειών επιπλέον εκείνων που ίσχυαν έως σήμερα για τα προστατευόμενα τέκνα.

Που θα απευθύνονται κυρίως τα προγράμματα απασχόλησης που σχεδιάζετε για το 2025;

Το 2025 θα είναι μία χρονιά ακόμη πιο στοχευμένων δράσεων και περαιτέρω διεύρυνσης των συνεργασιών μας, με εταιρείες παγκόσμιες ηγέτιδες στον τεχνολογικό τομέα και Πανεπιστήμια της χώρας, με στόχο την αποτελεσματική υποστήριξη της απασχόλησης των πολιτών, δίνοντας έμφαση στις πλέον ευάλωτες ομάδες και σε όσους βρίσκονται πιο μακριά από την αγορά εργασίας.

Αξιοποιώντας και τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης θα υλοποιήσουμε και νέα πιο διευρυμένα προγράμματα κατάρτισης, σε μία προσπάθεια να ανταποκριθούμε επαρκέστερα σε αυτό που ζητάει η αγορά, ψηφιακές και πράσινες δηλαδή δεξιότητες, ενώ θα δώσουμε έμφαση και στην τεχνική εκπαίδευση.

Ποια προγράμματα του 2024 κρίθηκαν ιδιαιτέρως αποτελεσματικά;

Όπως προανέφερα πάει εξαιρετικά το πρόγραμμα απόκτησης εργασιακής εμπειρίας για 25.000 νέους από 18 έως 29 ετών, μία δράση-η πρώτη του ΕΣΠΑ- που στοχεύει στην ενίσχυση της απασχόλησης των νέων, ενώ και στο πρόγραμμα της ΔΥΠΑ για απόκτηση και αναβάθμιση πράσινων δεξιοτήτων σημειώθηκε ρεκόρ ενδιαφέροντος, γεγονός που μας οδήγησε να αυξήσουμε τον αριθμό των εργαζομένων που συμμετέχουν από 50 σε 75.000.

Ο τομέας της κατάρτισης του ανθρώπινου μας δυναμικού κυρίως σε δεξιότητες νέας γενιάς είναι πολύ ψηλά στην ατζέντα μας και θα συνεχίζουμε το ίδιο δυναμικά με ανάλογα προγράμματα, με στόχο την κατάρτιση και πιστοποίηση 500.000 ανέργων και εργαζομένων σε ψηφιακές και πράσινες δεξιότητες έως το 2027,μέσω του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0».

Έχετε προαναγγείλει ένα νέο πρόγραμμα επιδότησης της επιχειρηματικότητας. Σε ποιους θα απευθύνεται και ποιο θα είναι το ύψος της επιδότησης;

Η ΔΥΠΑ στη βάση του συνεκτικού στρατηγικού της σχεδιασμού με κεντρική προτεραιότητα να εξασφαλίσει σε όλους τους πολίτες, ανέργους και εργαζομένους, καθώς και στις επιχειρήσεις της χώρας τα πλέον σύγχρονα εργαλεία για την πραγματοποίηση των στόχων τους, επενδύει σε δράσεις ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας.

Σε αυτό το πλαίσιο και αξιοποιώντας του πόρους του νέου ΕΣΠΑ, ξεκινάμε πολύ σύντομα ένα νέο πρόγραμμα  ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας για ανέργους ηλικίας 30-59 ετών με έμφαση στις γυναίκες, οι οποίες αποτελούν τα 2/3 των ανέργων σήμερα.

Πρόκειται για τη δεύτερη μεγάλη δράση του νέου ΕΣΠΑ, μετά το πρόγραμμα απόκτησης επαγγελματικής εμπειρίας που υλοποιήθηκε πριν λίγους μήνες και αφορούσε 25.000 άνεργους νέους από 18-29 ετών και έρχεται σε συνέχεια ανάλογων δράσεων επιδότησης της επιχειρηματικότητας  που είχαν γίνει κατά την προηγούμενη προγραμματική περίοδο.

Αυτή τη φορά ωστόσο προχωράμε ένα βήμα παραπάνω σε μία προσπάθεια να εναρμονιστούμε με τις ανάγκες της εποχής και τις διαρκώς μεταβαλλόμενες συνθήκες στο εργασιακό  περιβάλλον.

Ενώ τα προηγούμενα προγράμματα απευθύνονταν σε ηλικιακές ομάδες από 18-29 ετών, με ύψος επιδότησης τα 14.800 ευρώ, τώρα εστιάζουμε στην πλέον παραγωγική ηλικία μεταξύ 30 και περίπου 60 ετών, αυξάνοντας παράλληλα το ποσό της επιδότησης στα 17.000 ευρώ, το οποίο θα καταβάλλεται σε 3 δόσεις, με διάρκεια τους 12 μήνες.