Eπίδομα ανεργίας: Τι αλλάζει απο τον Ιανουάριο για τους ανέργους

Αρχές του νέου έτους θα ισχύσει η μεγάλη αλλαγή στο επίδομα ανεργίας, το οποίο λαμβάνουν κοντά στους 150.000 άνεργοι, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης (τέως ΟΑΕΔ).

Ο λόγος για τη μετατροπή του επιδόματος ανεργίας σε «επίδομα εργασίας”, δηλαδή την καταβολή του επιδόματος ανεργίας στο 50% για όποιον δικαιούχο του, εθελοντικά διακόψει την επιδότηση προκειμένου να εργασθεί ξανά.

Η σχετική ρύθμιση προβλέπεται στο νόμο «Δουλειές Ξανά», ο οποίος έχει ψηφισθεί από τον Απρίλιο, αλλά δεν έχει σήμερα εφαρμοσθεί, καθώς δεν έχει εκδοθεί η σχετική υπουργική απόφαση και διαπιστωτική πράξη.

Σύμφωνα με αρμόδια στελέχη του Υπουργείου Εργασίας, αυτό θα συμβεί από τις αρχές του ερχόμενου έτους και έτσι η εφαρμογή της εν λόγω ρύθμισης θα επέλθει αμέσως μετά.

Παράδειγμα

Έστω για παράδειγμα (τυχαίο), άνεργος δικαιούται επίδομα ανεργίας 438 ευρώ από τον Νοέμβριο του 2022 έως τον Νοέμβριο του 2023.

Ωστόσο, τον Μάιο του 2023 δηλαδή κατά 7ο (επί συνόλω 12) μήνα της επιδότησης του, ο άνεργος αυτός βρίσκει δουλειά, με μισθό 800 ευρώ (καθαρά).

Ας υποθέσει κανείς πως εκδίδεται η σχετική υπουργική απόφαση τον Ιανουάριο του 2023 και προβλέπει έναρξη ισχύος του νέου καθεστώτος και για τους δικαιούχους κατά το μήνα έναρξης ισχύος του νέου καθεστώτος – επιδομάτων από τον ίδιο μήνα (σ.σ.Ιανουάριο του 2023).

Θα του μείνουν, δηλαδή, επιπλέον 5 μήνες επιδότησης από τη ΔΥΠΑ. Γι΄αυτό η ΔΥΠΑ, θα του καταβάλλει το 50% του τακτικού επιδόματος ανεργίας, δηλαδή τα 219 για το διάστημα Ιουνίου – Νοεμβρίου 2023.

Έτσι ο εν λόγω εργαζόμενος για το προαναφερθέν 5μηνο, θα λαμβάνει κάθε μήνα όχι μόνο το μισθό του (800 ευρώ), αλλά επιπλέον 219 ευρώ από τη ΔΥΠΑ. Συνολικά, το ποσό των 1019 ευρώ.

Η διάταξη

Χαρακτηριστικά, σύμφωνα με όσα προβλέπει η σχετική διάταξη, όποιος αναζητά εργασία, ενώ παράλληλα λαμβάνει το επίδομα ανεργίας ή την ενίσχυση (Ειδικός Λογαριασμός Ανεργίας υπέρ των Αυτοτελώς και Ανεξαρτήτως Απασχολουμένων) και προσλαμβάνεται σε θέση μισθωτής εργασίας πριν από τη λήξη της ανώτατης διάρκειας που προβλέπεται για το επίδομα ή την ενίσχυση που λαμβάνει, εξακολουθεί να λαμβάνει τις αντίστοιχες παροχές μειωμένες κατά το ήμισυ μέχρι τη λήξη της αντίστοιχης ανώτατης διάρκειας του επιδόματος ή της ενίσχυσης.

Οι παραπάνω παροχές δεν συνεχίζουν να καταβάλλονται σε περίπτωση επαναπρόσληψης του αναζητούντος εργασία σε εργοδότη, στον οποίον είχε απασχοληθεί τα δύο έτη πριν από την έναρξη λήψης του επιδόματος ή της ενίσχυσης. Εάν πριν από τη λήξη της ανώτατης διάρκειας του επιδόματος ή της ενίσχυσης, λήξει ή λυθεί η σύμβαση εξαρτημένης εργασίας, το επίδομα χορηγείται πλήρες μέχρι τη συμπλήρωση της ανώτατης διάρκειάς του.

Ποιες υπουργικές αποφάσεις έχουν εκδοθεί

Στο μεταξύ, έχουν εκδοθεί οι υπουργικές αποφάσεις (οι οποίες αφορούν στον ίδιο νόμο – «Δουλειές Ξανά”) και σχετίζονται με 1) τα Ψηφιακά Εργαλεία και 2) τα εισοδηματικά κριτήρια.

Συγκεκριμένα, σε σχέση με τα ψηφιακά εργαλεία, πρόκειται για την Ψηφιακή Κάρτα ΔΥΠΑ και το Ψηφιακό Ατομικό Σχέδιο Δράσης, που τίθενται στη διάθεση των ανέργων μέσω του Ψηφιακού Μητρώου ΔΥΠΑ και  περιορίζουν τις γραφειοκρατικές διαδικασίες, διευκολύνοντας την αναζήτηση και εύρεση εργασίας που ανταποκρίνεται στην προϋπηρεσία, τις δεξιότητες, τις ανάγκες και τους στόχους τους.

Ψηφιακό Μητρώο ΔΥΠΑ: Το υφιστάμενο μητρώο του τέως ΟΑΕΔ αποκτά νέες ψηφιακές δυνατότητες. Με την απόφαση των υπουργών Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Κωστή Χατζηδάκη, και Επικρατείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Κυριάκου Πιερρακάκη, διαπιστώνεται η μετάπτωση των υφιστάμενων μητρώων στο νέο Ψηφιακό περιβάλλον από 1ης Ιανουαρίου 2023. Οι εγγεγραμμένοι στα μητρώα θα μεταφερθούν αυτόματα στο Ψηφιακό Μητρώο χωρίς καμία δική τους ενέργεια.

Στο εξής οι αναζητούντες εργασία θα εγγράφονται στο Ψηφιακό Μητρώο, κατόπιν αίτησής τους στο Πληροφοριακό Σύστημα της ΔΥΠΑ, μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (ΕΨΠ – gov.gr). Το Ψηφιακό Μητρώο περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, στοιχεία ταυτοποίησης και επικοινωνίας, προϋπηρεσία, βιογραφικό σημείωμα και επάγγελμα ή επαγγέλματα που αναζητούνται, πληροφορίες για το αν οι εγγεγραμμένοι δικαιούνται  και λαμβάνουν επίδομα ανεργίας ή άλλες παροχές και διευκολύνσεις, για την ύπαρξη ή μη ατομικού σχεδίου δράσης, καθώς και για τις προτάσεις που έγιναν από τη ΔΥΠΑ για κατάλληλες θέσεις εργασίας, για συμμετοχή σε προγράμματα απασχόλησης και δράσεις συνεχιζόμενης επαγγελματικής κατάρτισης.

Όπως σημειώνεται στην Απόφαση: «Το ψηφιακό προφίλ του εκάστοτε εγγεγραμμένου αναζητούντα εργασία στο Ψηφιακό Μητρώο Δ.ΥΠ.Α. λειτουργεί ως ο προσωπικός του λογαριασμός, στον οποίο συλλέγονται όλα τα ανωτέρω στοιχεία και πληροφορίες, αποτελώντας κατ’ ουσίαν ένα «βιογραφικό» του κατόχου του, που έχει ως απώτερο σκοπό να διευκολύνει την πρόσβασή του στην αγορά εργασίας και την ομαλή ένταξή του σε αυτή, προκειμένου να τελεσφορήσει η σύζευξη της προσφοράς και της ζήτησης στην αγορά εργασίας».

Ψηφιακή Κάρτα ΔΥΠΑ: Η κάρτα ανεργίας που υφίσταται σήμερα σε έντυπη μορφή καταργείται και αντικαθίσταται από την Ψηφιακή Κάρτα ΔΥΠΑ. Μέχρι το τέλος του έτους η Ψηφιακή Κάρτα ΔΥΠΑ θα είναι διαθέσιμη για ενεργοποίηση στο «πορτοφόλι» (wallet) του gov.gr (όπως η ταυτότητα και η άδεια οδήγησης). Η Κάρτα θα είναι διασυνδεδεμένη με το Ψηφιακό Μητρώο, ούτως ώστε οι κάτοχοι της Κάρτας με την επίδειξή της να αποδεικνύουν στους επιμέρους φορείς του Δημόσιου ή του ιδιωτικού τομέα ότι είναι δικαιούχοι των παροχών, επιδομάτων κ.λπ. που προβλέπονται κατά περίπτωση.

Ψηφιακό Ατομικό Σχέδιο Δράσης: Το Ψηφιακό Ατομικό Σχέδιο Δράσης καταρτίζεται από τον εργασιακό σύμβουλο της ΔΥΠΑ σε συνεργασία με τον αναζητούντα εργασία που είναι εγγεγραμμένος στο Ψηφιακό Μητρώο Δ.ΥΠ.Α. και συναποφασίζεται από αυτούς. Περιλαμβάνει τα προσωπικά χαρακτηριστικά, το επαγγελματικό προφίλ και τους επαγγελματικούς στόχους, καθώς και τις ενέργειες που πρέπει να κάνει ο αναζητών εργασία για να βρει δουλειά ενώ θα αναθεωρείται ανά εξάμηνο (στους 6,12 και 18 μήνες) εφόσον ο άνεργος δεν βρίσκει δουλειά. Με τη σχετική Υπουργική Απόφαση προσδιορίζεται το πρότυπο Ψηφιακό ΑΣΔ, το οποίο επισυνάπτεται.

Σε σχέση με τα εισοδηματικά κριτήρια, ορίζεται πως για όσους είναι εγγεγραμμένοι στο Ψηφιακό Μητρώο ΔΥΠΑ για χρονικό διάστημα άνω των 12 μηνών, τα βοηθήματα, παροχές και διευκολύνσεις που έχει θεσπίσει η Πολιτεία θα καταβάλλονται με τα εκάστοτε εισοδηματικά (όχι τα περιουσιακά) κριτήρια που εφαρμόζονται για τη χορήγηση του επιδόματος θέρμανσης.