Ευκαιρίες και προκλήσεις στην προσπάθεια της ΕΕ για στενότερους δεσμούς με τα κράτη του Κόλπου

Καθώς ο πόλεμος στη Μέση Ανατολή εισέρχεται σε μια νέα επικίνδυνη φάση, η ΕΕ πραγματοποίησε την πρώτη Σύνοδο Κορυφής ΕΕ- Συμβουλίου Συνεργασίας του Περσικού Κόλπου (ΣΣΚ). Για την εκπομπή Europe Conversation, η Shona Murray συνομίλησε με τον Γενικό Γραμματέα του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου, Jasem Al Budaiwi. Στην συνέντευξη αναφέρθηκαν στην ατζέντα της Συνόδου, το εμπόριο, την παγκόσμια ασφάλεια και τις ανανεωμένες προσπάθειες για μια λύση δύο κρατών στη Μέση Ανατολή.

Shona Murray: Εξοχότατε, βρίσκεστε εδώ για την πρώτη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ με το Συμβούλιο Συνεργασίας του Περσικού Κόλπου. Πολλά ήταν τα θέματα στην ημερήσια διάταξη: Ασφάλεια, υπερθέρμανση του πλανήτη και ούτω καθεξής. Αλλά θέλω να ξεκινήσω από τη Μέση Ανατολή, διότι βρισκόμαστε σε μια πολύ επικίνδυνη στιγμή. Βλέπουμε συνεχείς επιθέσεις της Χεζμπολάχ και του Ιράν κατά του Ισραήλ. Βλέπουμε ανυπολόγιστη δυστυχία στη Γάζα και επίσης στο Λίβανο. Μπορείτε να μου πείτε ποιος ήταν και ποιος μπορεί να είναι ο ρόλος της ΕΕ σε αυτή την σύγκρουση;

Jasem Al Budaiwi: Σίγουρα, η ΕΕ υπήρξε ένας υπεύθυνος εταίρος και την ευχαριστούμε για το ρόλο της στην προσπάθεια να πείσει την ισραηλινή πλευρά να απέχει από τις ενέργειές της εναντίον του παλαιστινιακού λαού, ή πρόσφατα εναντίον του Λιβάνου. Η ΕΕ έχει βοηθήσει τον παλαιστινιακό λαό. Υπάρχουν πολλά μέλη τα οποία πραγματικά θαυμάζουμε και εκτιμούμε που έχουν αναγνωρίσει το παλαιστινιακό κράτος. Ελπίζουμε ότι τα μέλη της ΕΕ, όλα τους, και τα 27, θα εργαστούν προς την κατεύθυνση της αναγνώρισης της Παλαιστίνης. Αυτό θα βοηθούσε πραγματικά.

Shona Murray: Πέτυχε κάτι η ΕΕ συνομιλώντας με το Ισραήλ; Πολλοί θα επεσήμαναν το γεγονός ότι η ΕΕ είναι πολύ διχασμένη σε αυτό το θέμα.

Jasem Al Budaiwi: Έχει πετύχει κανείς στη διεθνή κοινότητα να πείσει την ισραηλινή κυβέρνηση να απέχει από αυτές τις ενέργειες; Δυστυχώς, όχι. Η ισραηλινή κυβέρνηση συνεχίζει την πολιτική της, συνεχίζει τη στρατιωτική της δράση εναντίον αμάχων στην Παλαιστίνη και τον Λίβανο. Συνεχίζουν την επίθεση. Το Διεθνές Δικαστήριο τους κάλεσε να σταματήσουν, ο ΟΗΕ τους κάλεσε, το Συμβούλιο Ασφαλείας τους κάλεσε να σταματήσουν. Κάθε χώρα στον κόσμο ζήτησε από το Ισραήλ να σταματήσει. Δεν το έχουν κάνει. Δεν μπορούμε να ασκήσουμε αυτή την πίεση σε οποιαδήποτε ομάδα ανθρώπων ή σε μια ομάδα χωρών ή σε μια χώρα.

Shona Murray: Και στη συνέχεια, εκτιμάτε ότι ορισμένα κράτη μέλη πωλούν όπλα στο Ισραήλ;

Jasem Al Budaiwi: Κράτη-μέλη;

Shona Murray: Murray: Της ΕΕ.

Jasem Al Budaiwi: Δεν θέλουμε να ξεχωρίσουμε μια ομάδα χωρών. Πρόκειται για κάτι ολοκληρωμένο. Η πώληση όπλων στο Ισραήλ αυτή τη στιγμή είναι κάτι επικίνδυνο. Αντιμετωπίζουν αυτό το ζήτημα προσανατολισμένοι στην εκδίκηση. Το ακούσαμε αυτό από τον κ. Ζοζέπ Μπορέλ. Χρησιμοποίησε αυτή την ορολογία: Η εκδίκηση δεν σε οδηγεί πουθενά. Πρέπει να σταματήσετε. Πρέπει να βρείτε μια ειρηνική λύση, μια λύση δύο κρατών, ένα ισραηλινό κράτος και ένα παλαιστινιακό κράτος που θα συνυπάρχουν δίπλα-δίπλα. Αυτό ζητάει όλος ο κόσμος. Αυτό ζητάμε κι εμείς.

Shona Murray: Μπορείτε να μου πείτε πού βλέπετε το ρόλο του Ιράν σε όλα αυτά; Υποστηρίζοντας τη Χεζμπολάχ, ρίχνοντας ρουκέτες στο Ισραήλ, υποστηρίζοντας τη Χαμάς;

Jasem Al Budaiwi: Το ΣΣΚ έχει καλέσει κάθε παίκτη στην περιοχή σε αποκλιμάκωση. Ζητήσαμε από όλους να απέχουν από οποιεσδήποτε δραστηριότητες που θα τροφοδοτήσουν τη σύγκρουση, που θα εξοργίσουν ολόκληρη την περιοχή, είτε πρόκειται για το Ιράν είτε για οποιονδήποτε άλλον. Έχουμε προσπαθήσει να μιλήσουμε μαζί τους, στέλνοντας το μήνυμα της αποκλιμάκωσης. Την περασμένη εβδομάδα πραγματοποιήσαμε την πρώτη μας υπουργική συνάντηση, ΣΣΚ- Ιράν. Το μήνυμα ήταν σαφές προς το Ιράν ότι το ΣΣΚ θέλει μια σταθερή περιοχή, ακούμε το ίδιο πράγμα από το Ιράν, ότι ζητούν αποκλιμάκωση. Ζητούν μια κανονική σχέση μεταξύ του ΣΣΚ με το Ιράν και όλων των άλλων στην περιοχή. Αυτό ζητάμε κι εμείς. Αυτή είναι η προσπάθεια του ΣΣΚ.

Shona Murray: Βλέπουμε ότι η αστάθεια, προφανώς, θα οδηγήσει στην αύξηση των τιμών του πετρελαίου. Και ποια θα είναι η αντίδραση του ΣΣΚ σε αυτό; Διότι το έχουμε δει αυτό στο παρελθόν κατά τη διάρκεια της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, οι τιμές του φυσικού αερίου και του πετρελαίου να ανεβαίνουν αμέσως και η Opec+ να αρνείται να αυξήσει την παραγωγή πετρελαίου.

Jasem Al Budaiwi: Shona, δεν είναι η πρώτη κρίση στη Μέση Ανατολή και δεν είναι η πρώτη φορά που η διεθνής κοινότητα αντιμετωπίζει το ζήτημα ή την πρόκληση της μειωμένης ζήτησης πετρελαίου. Η ιστορία είναι γνωστή. Μπορείτε να ελέγξετε την ιστορία. Μπορείτε να ελέγξετε τους αριθμούς. Το έχουμε δει τόσες πολλές φορές όπου το ΣΣΚ έχει παίξει το ρόλο του σε περιφερειακό και διεθνές επίπεδο για να διασφαλίσει ότι το πετρέλαιο παρέχεται σε όλους. Και το πετρέλαιο να έχει μια λογική τιμή για τον πωλητή και τον αγοραστή. Το πετρέλαιο είναι ένα σημαντικό στοιχείο για τη διεθνή οικονομική φόρμουλα. Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι υπάρχει επαρκής προσφορά για όλους. Να είστε σίγουροι ότι το ΣΣΚ θα είναι εκεί όταν η διεθνής κοινότητα θα αντιμετωπίσει αυτή την πρόκληση.

Shona Murray: Δηλαδή θα αυξήσουν την παραγωγή πετρελαίου;

Jasem Al Budaiwi: Θα κάνουν ό,τι είναι απαραίτητο για να εξασφαλίσουν ενέργεια για κάθε εταίρο στον κόσμο.

Shona Murray: Και ένα από τα αιτήματα των κρατών μελών της ΕΕ καθ’ όλη τη διάρκεια της συνόδου κορυφής ήταν η μεγαλύτερη αναγνώριση και εκτίμηση από τις χώρες του Κόλπου όσον αφορά τον ρόλο της Ρωσίας ως παγκόσμιας απειλής για την ασφάλεια, αλλά και ειδικότερα, προφανώς ως απειλή για την ασφάλεια της Ευρώπης, διότι δεν το έχουμε δει αυτό μέχρι στιγμής. Βλέπετε τη Ρωσία ως απειλή για την παγκόσμια ασφάλεια και αναγνωρίζετε την απειλή της για την Ευρώπη, δεδομένης της πλήρους εισβολής της στην Ουκρανία;

Jasem Al Budaiwi: Shona, τα κράτη μέλη του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου πιστεύουν στο διάλογο. Πιστεύουν στη διπλωματία. Πιστεύουν στη συνέχιση της δέσμευσης. Και γι’ αυτό έχουμε άριστες σχέσεις με κάθε εταίρο στον κόσμο, είτε πρόκειται για τη Ρωσία, την Κίνα, τις Ηνωμένες Πολιτείες, την ΕΕ, τη Λατινική Αμερική, την Αφρική, την Ασία. Στεκόμαστε στη μέση. Έχουμε την ίδια απόσταση με όλους. Και είμαστε σε διάλογο με όλους. Και αυτό είναι το μήνυμα που στέλνουμε σε όλους – ότι πρέπει να απέχουμε από τη χρήση βίας και να χρησιμοποιούμε τη διπλωματία του διαλόγου ως εργαλείο συζήτησης. Κανείς δεν θα πρέπει να χρησιμοποιήσει κανενός είδους βία. Είμαι προσωπικά από το Κουβέιτ και ξέρω τι σημαίνει η χρήση βίας. Η χώρα μου χάθηκε μέσα σε λίγες ώρες όταν ο Σαντάμ εισέβαλε στο Κουβέιτ τη δεκαετία του ’90.

Shona Murray: Αλλά αναγνωρίζετε τη Ρωσία ως τέτοια απειλή για την ασφάλεια, δεδομένου ότι βομβαρδίζουν νοσοκομεία για παιδιά με καρκίνο στο Κίεβο και ο διάλογος δεν έχει αποδώσει, επειδή δεν απέδωσε για να αποτρέψει τον Πούτιν από το να εισβάλει στην Ουκρανία;

Jasem Al Budaiwi: Υπάρχουν το Συμβούλιο Ασφαλείας και τα Ηνωμένα Έθνη στα οποία μπορούμε όλοι να απευθυνθούμε. Είναι το πεδίο μας. Εκεί πρέπει να θέσετε αυτού του είδους τις ερωτήσεις. Πηγαίνετε στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών, πηγαίνετε στο Συμβούλιο Ασφαλείας και απευθυνθείτε σε αυτό, Σόνα. Και κανείς, και πάλι, δεν πρέπει να ξεχωρίζει για συγκεκριμένο θέμα ή συγκεκριμένο φάκελο. Πρέπει να είναι μια συνολική, διεθνής, ολοκληρωμένη προσπάθεια που να ασχολείται με τέτοιου είδους ζητήματα.

Shona Murray: Τι θα θέλατε να δείτε σε σχέση με το εμπόριο; Και αν υπήρχαν ρήτρες στις εμπορικές συμφωνίες σε σχέση με τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ισότητα των φύλων, θα αποτελούσε αυτό πρόβλημα;

Jasem Al Budaiwi: Για τα ανθρώπινα δικαιώματά είμαστε πολύ υπερήφανοι. Εμείς, οι έξι από εμάς, έχουμε ξεκινήσει διάλογο με την ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Και αυτός ο διάλογος διεξάγεται σε ετήσια βάση, όπου αξιωματούχοι και από τις δύο πλευρές συζητούν διεξοδικά όλα τα θέματα που σχετίζονται με τα ανθρώπινα δικαιώματα και την εργασία, την ενδυνάμωση των γυναικών, τα δικαιώματα των παιδιών, όλα τα θέματα. Μπορείτε επίσης να ενημερωθείτε από τους Ευρωπαίους συναδέλφους σας για τα θαυμάσια αποτελέσματα που προκύπτουν από αυτούς τους διαλόγους. Οι έξι από εμάς ασχολούμαστε. Οι συναντήσεις αυτές πραγματοποιούνται μία φορά στις Βρυξέλλες και μία φορά σε κάθε χώρα του στον Κόλπο. Επίσης, υπάρχει μια άλλη διαδρομή όπου συζητούνται τα ανθρώπινα δικαιώματα, η οποία είναι η Γενεύη, όπου κάθε χώρα επανεξετάζεται κάθε πέντε χρόνια, και όχι μόνο η ΕΕ ή το ΣΣΚ, αλλά ολόκληρη η διεθνής κοινότητα επανεξετάζει κάθε χώρα και επανεξετάζει τον φάκελό της κάθε πέντε χρόνια. Είμαστε πολύ περήφανοι. Μας τιμά ιδιαίτερα αυτό που έχουμε πετύχει στην ικανοποίηση των απαιτήσεων της διεθνούς κοινότητας για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Ο φάκελός μας είναι θαυμάσιος και είμαστε εξαιρετικά υπερήφανοι γι’ αυτόν.

Shona Murray: Είτε μιλάμε για τη Σαουδική Αραβία, όπου για άνθρωποι συλλαμβάνονται επειδή έκαναν ανάρτηση στο twitter, είτε μιλάμε και για τις εκτελέσεις που λαμβάνουν χώρα συχνά στη Σαουδική Αραβία, είτε για το Κατάρ, όπου δόθηκε μεγάλη έμφαση στους μετανάστες εργάτες και τα δικαιώματα που τους αφαιρέθηκαν, βασανίστηκαν και ούτω καθεξής. Ξέρετε, νομίζω ότι… ο κόσμος θα ισχυριζόταν ότι τα συμβάντα αυτά υπολείπονται κατά πολύ των διεθνών απαιτήσεων.

Jasem Al Budaiwi: Δεν ξέρω, όταν λέτε «ο κόσμος», ποιούς εννοείτε;

Shona Murray: Εμπειρογνώμονες ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Και μετά, αν κοιτάξετε τις εκθέσεις, τις αναφορές από αυτές τις χώρες…

Jasem Al Badaiwi: Δεν ξέρω ποιος τις συντάσσει.

Shona Murray: Το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, η Διεθνής Αμνηστία. Οι ίδιοι οι δημοσιογράφοι.

Jasem Al Budaiwi: Εγώ μιλώ για τον διάλογο για τα ανθρώπινα δικαιώματα που διεξάγω με την ΕΕ και την αξιολόγηση που γίνεται κάθε πέντε χρόνια στη Γενεύη. Δεν ξέρω ποιος έδωσε σε αυτές τις οργανώσεις το δικαίωμα ή το προνόμιο να θέτουν τον πήχη για ολόκληρη τη διεθνή κοινότητα όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα. Είναι ένας διάλογος. Και πάλι, μιλάμε για διάλογο. Δεν δείχνετε με το δάχτυλο κανέναν. Πρέπει να σέβεστε τους νόμους του καθενός, την κουλτούρα του καθενός, τη θρησκεία του καθενός. Και αξιολογούμαστε και πάλι κάθε πέντε χρόνια στη Γενεύη. Όταν κάποιος έρχεται και λέει: «Εντάξει, αυτά είναι τα δικά μου στάνταρ για τα ανθρώπινα δικαιώματα, πρέπει να τα τηρήσετε, αλλιώς θα γράψω μια έκθεση για εσάς, επικρίνοντάς σας». Μπορείτε να γράψετε όποια έκθεση θέλετε. Είμαι μέλος της διεθνούς κοινότητας. Θα σεβαστώ την απαίτηση της διεθνούς κοινότητας. Θα συνεχίσω να ασχολούμαι, αλλά και η στοχοποίηση των χωρών του Κόλπου έχει γίνει πολύ γελοία. Πραγματικά. Θέλω να πω, συνεχίζουμε να απολογούμαστε για αυτά τα θέματα, αλλά δεν ξέρω πραγματικά πόσο μακριά θέλουν να φτάσουν.

Κάντε κλικ στο παραπάνω βίντεο για να παρακολουθήσετε ολόκληρη τη συνέντευξη.