Ποιοι ήταν οι «βρουταλιστές» αρχιτέκτονες που ενέπνευσαν την υποψήφια για Όσκαρ ταινία;

Η ταινία The Brutalist, η οποία έχει προταθεί για 10 Όσκαρ, αφηγείται την ιστορία ενός ουγγρικής καταγωγής Εβραίου αρχιτέκτονα που δραπετεύει από το Ολοκαύτωμα και καταφεύγει στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου συνάπτει μια δύσκολη σχέση με έναν πλουτοκράτη.

Ο Adrien Brody υποδύεται τον ήρωα Lászlò Tòth, ο οποίος φτάνει στην υιοθετημένη του πατρίδα το 1947 και προσλαμβάνεται από τον Guy Pearce, τον γλυκομίλητο αλλά κάπως επικίνδυνο Harrison Van Buren, για να εργαστεί σε ένα εξαιρετικά φιλόδοξο μοντερνιστικό οικοδομικό έργο.

Οι θεατές μπορεί να αναρωτιούνται ποιος ήταν αυτός ο ιδιοφυής αρχιτέκτονας; Η απάντηση είναι ότι δεν υπήρξε ποτέ.

Το The Brutalist δεν είναι μια βιογραφική ταινία, αλλά μάλλον ένα κράμα πολλών πραγματικών προσώπων.

Όλοι τους έχουν έναν κοινό παρονομαστή: Ήταν οι νονοί του μπρουταλισμού, ενός επιδραστικού και διχαστικού αρχιτεκτονικού κινήματος.

Ο σκηνοθέτης Brady Corbet, ο οποίος γύρισε την ταινία με σχετικά μικρό προϋπολογισμό 10 εκατομμυρίων δολαρίων, δήλωσε ότι μια σειρά από πραγματικές προσωπικότητες αποτέλεσαν την έμπνευση για τον ήρωα της ταινίας.

Ο μπρουταλισμός ήταν μια μορφή σχεδιασμού που χρησιμοποιούσε εκτεθειμένο, ανεπεξέργαστο σκυρόδεμα και ατσάλι για την κατασκευή εντυπωσιακών κτιρίων.

Ωστόσο, αυτό προκάλεσε αντιδράσεις. Οι επικριτές του υποστήριξαν ότι ήταν ψυχρός και άσχημος, ενώ οι θαυμαστές του τον επαινούν υποστηρίζοντας ότι δημιούργησε μερικά από τα πιο εντυπωσιακά κτίρια του 20ού αιώνα.

Ο μπρουταλισμός ξεπήδησε στη μεταπολεμική εποχή, όταν η λειτουργικότητα και όχι η άνεση ήταν ο πιο σημαντικός παράγοντας.

Ποιοι ήταν οι πραγματικοί «μπρουταλιστές»;

Ανάμεσά τους ήταν ο Marcel Breuer, ένας ουγγρογερμανός αρχιτέκτονας του μοντερνισμού. Μοιράζεται πολλά με τον φανταστικό χαρακτήρα του Tòth.

Ήταν Εβραίος, γεννήθηκε γύρω στις αρχές του 20ού αιώνα και αργότερα μετανάστευσε στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Τα πιο διάσημα κτίριά του χαρακτηρίζονται όλα από τεράστιες πλάκες σκυροδέματος.

Υπάρχει η είσοδος σε σχήμα ιπτάμενου χαλιού στα κτίρια της UNESCO στο Παρίσι (1956), το καμπαναριό στο αβαείο του Αγίου Ιωάννη στο Collegeville στη Μινεσότα (1954) και οι εναέριες γέφυρες στα κτίρια του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης στο Μπρονξ.

Ένα άλλο γνωστό σχέδιο του Breuer ήταν το 945 Madison Avenue, ένα μεγάλο κτίριο τέχνης-γκαλερί μοντέρνου-βρουταλισμού, γνωστό σήμερα ως Breuer Building, στη Νέα Υόρκη.

Μια άλλη σημαντική μορφή αυτού του κινήματος ήταν ο Ernö Goldfinger.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Το μπρουταλιστικό σπίτι του στο καταπράσινο προάστιο Hampstead του Λονδίνου είναι από τις πιο διάσημες δημιουργίες του.

Οι πύργοι Balfron και Trellick, δύο εντυπωσιακές πολυκατοικίες στο Λονδίνο, συγκαταλέγονται επίσης στα πιο διάσημα -ή διαβόητα- έργα του.

Το 1996, όταν το National Trust άνοιξε το δικό του σπίτι στο Hampstead, οι πύργοι Balfron και Trellick έγιναν διατηρητέα κτίρια και το έργο του ανακαλύφθηκε εκ νέου από μια νέα γενιά οπαδών της αρχιτεκτονικής.

Ο Louis Kahn, ο οποίος μετανάστευσε από την Εσθονία στις Ηνωμένες Πολιτείες ως νεαρό αγόρι, χαρακτηρίστηκε ως ένας από τους πιο επιδραστικούς αρχιτέκτονες του 20ού αιώνα.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Το Βιολογικό Ινστιτούτο στην Καλιφόρνια σχεδιάστηκε για τη δημιουργία ενός ερευνητικού ινστιτούτου σε συνεργασία με τον πρωτοπόρο ερευνητή της πολιομυελίτιδας Jonas Salk, ο οποίος ανέθεσε το έργο το 1959. Το Μουσείο Τέχνης Kimbell στο Τέξας (1972) παρουσιάζει θολωτές κατασκευές. Αυτό που το κάνει ξεχωριστό είναι οι ανακλαστήρες αλουμινίου σε σχήμα πτέρυγας που βοηθούν στη διάχυση του φωτός στο εσωτερικό του μουσείου.

Ένα άλλο από τα πιο γνωστά έργα του Kahn είναι το Ινδικό Ινστιτούτο Διοίκησης στο Αχμενταμπάντ της Ινδίας (1974). Η εμβληματική τούβλινη πρόσοψή του έχει γίνει διάσημη. Δυστυχώς, ο Kahn δεν έζησε για να δει αυτό το σχέδιο να ολοκληρώνεται.

Ο Goldfinger του Τζέιμπς Μποντ: Η αντίδραση στους μπρουταλιστές

Το μπρουταλιστικό σπίτι του Goldfinger στο Hampstead, τρόμαξε τόσο πολύ τον δημιουργό του James Bond, Ian Fleming, ο οποίος ήταν κατάσκοπος σε καιρό πολέμου, ώστε έδωσε το όνομα του αρχιτέκτονα σε έναν από τους πιο διάσημους κακοποιούς του.

Ο Ούγγρος αρχιτέκτονας εξοργίστηκε και απείλησε να μηνύσει τον συγγραφέα, αλλά υποχώρησε όταν έλαβε έξι δωρεάν αντίτυπα του μυθιστορήματος που έφερε το όνομά του.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Τόσο ο Goldfinger όσο και ο Breuer συνδέθηκαν με το κίνημα Bauhaus, μια οραματική σχολή τέχνης που ιδρύθηκε από τον Walter Gropius.

Το κίνημα διήρκεσε μόνο από το 1919 έως το 1933, αλλά η ιδέα του Γκρόπιους ήταν να συνδυάσει την τέχνη, την αρχιτεκτονική και το design κάτω από μία μοντερνιστική, προοδευτική πλατφόρμα.

Άλλοι αρχιτέκτονες που συνδέθηκαν με αυτό το κίνημα ήταν ο Hannes Meyer και ο Ludwig Mies van der Rohe.

Το Bauhaus καταδικάστηκε από τους Ναζί, οι οποίοι το συνέδεσαν με τον Ιουδαϊσμό και τον κομμουνισμό και το αποκάλεσαν “εκφυλισμένη τέχνη”.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Όταν οι Ναζί ήρθαν στην εξουσία στις αρχές της δεκαετίας του 1930, αυτό σήμαινε ότι οι μαθητές του Bauhaus βρίσκονταν σε κίνδυνο.

Φοβούμενοι για το μέλλον τους, ο Breuer και ο Gropius εγκατέλειψαν τη Γερμανία. Σε αντίθεση με τον άφραγκο φανταστικό χαρακτήρα του Tòth, ο Breuer και ο Gropius ήταν πλούσιοι. Ο καλλιτέχνης Otto Dix ήταν λιγότερο τυχερός. Οι πίνακές του χαρακτηρίστηκαν ως “προσβολή για τους Γερμανούς ήρωες του Μεγάλου Πολέμου” σε μια κρατικά χρηματοδοτούμενη έκθεση με τίτλο Εκφυλισμένη Τέχνη.

Ο ζωγράφος και γλύπτης Otto Freundlich, του οποίου το γλυπτό Der Neue Mensch (Ο νέος άνθρωπος) χρησιμοποιήθηκε για την εικονογράφηση του εξωφύλλου του καταλόγου της έκθεσης Degenerate Art.

Καινοτόμος του κινήματος Νταντά, τα κυβιστικά έργα του αποτελούσαν τη γερμανική απάντηση στον φίλο του Πικάσο και κατέφυγε στη Γαλλία.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Ο Ισπανός καλλιτέχνης χρησιμοποίησε την επιρροή του για να απελευθερωθεί ο Freundlich από τη φυλακή, αλλά αργότερα στάλθηκε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Majdanek στην Πολωνία. Ο 64χρονος εκτελέστηκε καθώς δεν ήταν κατάλληλος για καταναγκαστική εργασία.

Ο μπρουταλισμός ενέπνευσε μερικούς παθιασμένους υποστηρικτές.

Η Βρετανίδα καλλιτέχνης Tracey Emin καταδίκασε τις πρόσφατες προτεινόμενες αλλαγές σε μια μπρουταλιστική πολυκατοικία της δεκαετίας του 1960 στη γενέτειρά της Margate στο Kent.

Το Arlington House, ένα 18-όροφο κτίριο που χτίστηκε το 1963 με προκατασκευασμένα πάνελ από σκυρόδεμα και συρόμενα τζάμια, έχει σχέδιο κύματος για να αντανακλά τη γειτονική θάλασσα.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Οι Guillermo Sevillano και Elena Orte κέρδισαν το βραβείο 2024 EU Prize for Contemporary Emerging Architecture – Mies van der Rohe Award για το σχεδιασμό της βιβλιοθήκης Gabriel Garcia Marquez στη Βαρκελώνη.

Το κτίριο μοιάζει με έναν τεράστιο σωρό βιβλίων και πετυχαίνει τον σκοπό του: να κάνει τους ανθρώπους να διαβάζουν. Οι άνθρωποι έκαναν ουρά έξω από την πόρτα όταν το Euronews Culture έφτασε για να πάρει συνέντευξη από το ζευγάρι πέρυσι.

“Νομίζω ότι ο μπρουταλισμός είναι περισσότερο ένα στυλ παρά ένα κίνημα. Έχει εμπνεύσει διάφορες αντιδράσεις. Μερικοί άνθρωποι είναι μεγάλοι οπαδοί, ενώ σε άλλους δεν αρέσουν αυτά τα μεγάλα κομμάτια μπετόν”, δήλωσε στο Euronews Culture.

Ο Sevillano δήλωσε ότι όποια και αν είναι η αντίδραση σε αυτό το στυλ αρχιτεκτονικής, ο μπρουταλισμός είχε ευρεία επιρροή σε όλο τον κόσμο.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Θαυμάζει το έργο του αείμνηστου Paulo Mendes da Rocha, του Βραζιλιάνου αρχιτέκτονα, ο οποίος είναι μαθητής του μπρουταλισμού.

Στα πιο γνωστά έργα του περιλαμβάνονται το κτίριο κατοικιών Guaimbe στο Σάο Πάολο, το περίπτερο της Βραζιλίας στην Expo 70 στην Οσάκα της Ιαπωνίας, το στάδιο Serra Dourada στην Goiânia της Βραζιλίας και το παρεκκλήσι του Αγίου Πέτρου επίσης στη Βραζιλία.

Ο Sevillano επεσήμανε επίσης την επιρροή αυτού του εντυπωσιακού στυλ στην Ιαπωνία και την Ινδία.

Η ταινία “The Brutalist” προβάλλεται τώρα στους κινηματογράφους.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ