Πολύ σημαντικό έλλειμμα λογοδοσίας στη Δ.ΥΠ.Α. καταλογίζει το Ελεγκτικό Συνέδριο

Το Ελεγκτικό Συνέδριο με την με αριθμό 3/2024 Έκθεση Μελέτης με θέμα «Δημοσιονομική πειθαρχία και διαφάνεια στα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου: Υποβάλλονται εμπρόθεσμα στο Ελεγκτικό Συνέδριο οι εγκεκριμένοι ετήσιοι λογαριασμοί τους; Πού οφείλονται οι τυχόν καθυστερήσεις; » αποκαλύπτει ότι μόνο 1 στα 3 ΝΠΔΔ που ελέγχθησαν υποβάλουν ισολογισμό στην ώρα τους και αποκαλύπτει σοβαρές ελλείψεις προσωπικού με γνώσεις στα οικονομικά-λογιστικά, αλλά και προβλήματα με τα διπλογραφικά και πληροφοριακά συστήματα που δυσχαιραίνουν τη σύνταξη των οικονομικών καταστάσεων.

Άκρως αποκαλυπτική είναι η εν λόγω Έκθεση Μελέτης και για την ανάθεση σε ιδιωτικές εταιρείες της κατάρτισης των ισολογισμών αφού γίνεται μετά την πάροδο πολλών ετών ενώ η εκτέλεση των συμβάσεων δεν παρακολουθείται συστηματικά. Ειδικά για τη Δ.ΥΠ.Α. όσον αφορά την καθυστέρηση έγκρισης ισολογισμών αναφέρεται ότι :« Η καθυστέρηση οφείλεται σε προβλήματα που ανέκυψαν κατά τη διασύνδεση του λογιστικού πληροφοριακού συστήματος με το Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα (ΟΠΣ) και τα οποία οι ανάδοχοι που ανέλαβαν την υποστήριξή του από το 2009 έως το 2017 δεν κατάφεραν να επιλύσουν».

Μεγάλα προβλήματα και καθυστερήσεις παρουσιάζονται και στους απολογισμούς από τα αρμόδια όργανα Διοίκησης ιδίως όταν διαπιστώνεται έλλειμμα.

Η Δ.ΥΠ.Α. για το έτος 2024 τροποποίησε δώδεκα (12) φορές τον προϋπολογισμό της, με την δωδέκατη τροποποίηση με αριθμό πρωτ. 54674/24-12-2024 να αποτυπώνει έλλειμμα μαμούθ ύψους 991.559.812,35€.

Για τα Ν.Π.Δ.Δ. το Ανώτατο Δικαστήριο διατυπώνει πέντε (5) συστάσεις ενώ ειδικά για τη Δ.ΥΠ.Α., ΕΟΠΠΥ, e-ΕΦΚΑ και ΟΠΕΚΑ και τους εποπτεύοντες Υπουργούς Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Υγείας και Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, διατυπώνει μια επιπλέον έκτη (6η) αυστηρή σύσταση :

«.. Να μεριμνήσουν οι εμπλεκόμενοι (νομικά πρόσωπα και εποπτεύοντα υπουργεία) για την ταχύτερη ολοκλήρωση των οικονομικών τους καταστάσεων. Να ληφθεί κάθε πρόσφορο μέσο για την οριστικοποίηση (κατάρτιση και έγκριση) των λογαριασμών των φορέων κοινωνικής ασφάλισης και γενικά όσων νομικών προσώπων εντάχθηκαν στον ΕΟΠΥΥ, και τον e- ΕΦΚΑ.»

Συγκεκριμένα όπως αποτυπώνονται στην Έκθεση Μελέτης :

ΣΥΝΟΨΗ

«Μόνο το 1/3 των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου που υπάγονται στον έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου υποβάλλουν εμπρόθεσμα σε αυτό τους ετήσιους λογαριασμούς τους (απολογισμό και ισολογισμό). Το Ελεγκτικό Συνέδριο ελέγχοντας 70 νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, μεταξύ των οποίων οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης, ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, νοσοκομεία, διερεύνησε τα αίτια της καθυστερημένης ή και καθόλου υποβολής των ετήσιων λογαριασμών τους και κατέληξε στα ακόλουθα πορίσματα:

1. Μεγάλες καθυστερήσεις εντοπίζονται στην κατάρτιση του ισολογισμού: Διαπιστώθηκε έλλειψη προσωπικού με τις αναγκαίες λογιστικές γνώσεις για την εφαρμογή του διπλογραφικού συστήματος και τη σύνταξη του ισολογισμού. Επιπλέον, ελλείψεις στα πληροφοριακά συστήματα δυσχεραίνουν τη σύνταξη των οικονομικών καταστάσεων, όπως συμβαίνει με τη Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης (πρώην Ο.Α.Ε.Δ.), η οποία, για χρονικό διάστημα που υπερβαίνει τη δεκαετία δεν έχει εγκεκριμένους ισολογισμούς.

…3. Όσον αφορά τους απολογισμούς, καθυστερήσεις εντοπίζονται κυρίως στο στάδιο της έγκρισης αυτών από τα κατά περίπτωση αρμόδια όργανα, ιδίως όταν διαπιστωθεί έλλειμμα. Οι καθυστερήσεις εντείνονται όταν οι οικονομικές καταστάσεις υπόκεινται σε διαδοχικές εγκρίσεις, για τις οποίες δεν υφίσταται αναλυτικό χρονοδιάγραμμα, από εποπτεύοντες το νομικό πρόσωπο φορείς.

Στη σελ.12 των Πορισμάτων Ελέγχου το Ελεγκτικό Συνέδριο αναφέρει :

«19. Ειδική αναφορά πρέπει να γίνει στο νομικό πρόσωπο με την επωνυμία «Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης» (Δ.ΥΠ.Α. πρώην Ο.Α.Ε.Δ.)17. Κατά τον χρόνο ολοκλήρωσης του ελέγχου ο τελευταίος εγκεκριμένος ισολογισμός ήταν αυτός του έτους 2010, ο οποίος εγκρίθηκε με την 1296/21/22.2.2022 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου. Η καθυστέρηση οφείλεται σε προβλήματα που ανέκυψαν κατά τη διασύνδεση του λογιστικού πληροφοριακού συστήματος με το Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα (ΟΠΣ) και τα οποία οι ανάδοχοι που ανέλαβαν την υποστήριξή του από το 2009 έως το 2017 δεν κατάφεραν να επιλύσουν. Στο 1206179/20.11.2024 έγγραφο του Διοικητή της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης (Παράρτημα ΙΙΙ) αναφέρεται ότι μετά το πέρας του ελέγχου εγκρίθηκαν οι οικονομικές καταστάσεις των ετών 2011 και 2012 και αναμένεται εντός του οικονομικού έτους 2024 η έγκριση των οικονομικών καταστάσεων των ετών 2013 και 2014.»

Όσον αφορά την διαχείριση του προσωπικού και τις αποφάσεις που λαμβάνουν οι αρμόδιοι Διοικητές αναφέρεται ότι :«20. Ως προς την εξειδίκευση του υπηρετούντος προσωπικού, από τον έλεγχο διαπιστώθηκε ότι οι οικονομικές υπηρεσίες είναι υποστελεχωμένες έναντι των διοικητικών. Η πλειονότητα των ελεγχομένων δεν διαθέτει προσωπικό με την απαιτούμενη άδεια λογιστή. Οι υπηρετούντες στην οικονομική υπηρεσία υπάλληλοι δεν έχουν τα αναγκαία τυπικά προσόντα (τίτλους σπουδών οικονομικών σχολών) για να ανταποκριθούν στις ανάγκες της υπηρεσίας. Εντοπίστηκαν περιπτώσεις όπου η οικονομική υπηρεσία στελεχώνεται από υπάλληλους με γνώσεις που δεν έχουν σχέση με το αντικείμενο (π.χ. βασικό πτυχίο αγγλικής φιλολογίας, πολιτικής επιστήμης έως και φυσικής αγωγής)…..

22. Θέματα εσωτερικής οργάνωσης των φορέων δυσχεραίνουν επιπλέον τη λειτουργία των οικονομικών υπηρεσιών, καθώς δεν διασφαλίζεται η συνέχεια. Δεν λαμβάνεται μέριμνα για την αντικατάσταση εξειδικευμένων υπαλλήλων που αποχωρούν είτε λόγω συνταξιοδότησης, είτε λόγω υπηρεσιακών μεταβολών (αποσπάσεων ή μετατάξεων). Παρατηρήθηκαν αποσπάσεις και μετατάξεις υπαλλήλων που έχουν τα προσόντα να συμβάλλουν στη σύνταξη των οικονομικών καταστάσεων χωρίς, περαιτέρω, να λαμβάνονται μέτρα για την πλήρωση των θέσεων που κενώνονται. Παρατηρήθηκαν συνεχείς εναλλαγές προϊσταμένων του λογιστηρίου και αλλαγές στη στελέχωση των οικονομικών υπηρεσιών μετά την αλλαγή της δημοτικής αρχής. Ακόμα όμως και όσοι φορείς διαθέτουν λογιστή με την εξειδίκευση που απαιτείται, δεν είναι σε θέση να συντάξουν εγκαίρως τις οικονομικές τους καταστάσεις διότι το προσωπικό των οικονομικών υπηρεσιών είναι επιφορτισμένο με παράλληλα καθήκοντα. 23. Σε ελάχιστες περιπτώσεις έχουν αναληφθεί από τους φορείς πρωτοβουλίες επιμόρφωσης του υπηρετούντος προσωπικού, οι οποίες, πάντως, θα μπορούσαν να βοηθήσουν μόνον εκείνους που διαθέτουν ένα ελάχιστο επίπεδο οικονομικών γνώσεων.

24. Διαπιστώθηκε επίσης ότι οι μονάδες εσωτερικού ελέγχου, όπου υφίστανται, εκτός ελάχιστων περιπτώσεων, δεν έχουν διατυπώσει παρατηρήσεις επί των διαδικασιών κατάρτισης και έγκρισης των οικονομικών καταστάσεων, ώστε οι φορείς να προβούν σε διορθωτικές ενέργειες. Τούτο δε παρά το γεγονός ότι η ύπαρξη δυσλειτουργιών είναι προφανής και γίνεται εύκολα αντιληπτή λόγω των εμφανών καθυστερήσεων που προκαλούν.

25. Ο βασικός κίνδυνος είναι ότι το διπλογραφικό σύστημα τηρείται κατά τη διάρκεια του έτους από υπαλλήλους που δεν έχουν τις απαραίτητες γνώσεις, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε εσφαλμένες εγγραφές και παραλείψεις. Τα λάθη εντοπίζονται μετά τη λήξη της χρήσης, κατά τον χρόνο σύνταξης του ισολογισμού από τους εξωτερικούς λογιστές, στις υπηρεσίες των οποίων προσφεύγει το νομικό πρόσωπο, με συνέπεια καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση των εργασιών τους. Επίσης, λόγω των ανωτέρω, καθίσταται δυσχερής η συνεργασία της οικονομικής υπηρεσίας με τους εξωτερικούς λογιστές, στους οποίους τελικά ανατίθεται η σύνταξη των οικονομικών καταστάσεων. »

Όσον αφορά την ανάθεση για την κατάρτιση των ισολογισμών σε ιδιωτικές εταιρείες αναφέρεται: «Η ανάθεση της κατάρτισης του ισολογισμού σε εξωτερικούς συνεργάτες και στη συνέχεια του ελέγχου αυτού στους ορκωτούς ελεγκτές γίνεται μετά πάροδο ετών από το τέλος της χρήσης. Η εκτέλεση των σχετικών συμβάσεων δεν παρακολουθείται συστηματικά από τους φορείς. Η καθυστέρηση αυτή συμπαρασύρει και τα επόμενα στάδια της διαδικασίας και καθιστά αδύνατη την έγκριση των οικονομικών καταστάσεων εντός των νόμιμων προθεσμιών.

27. Κατά τον έλεγχο εντοπίστηκαν καθυστερήσεις τόσο ως προς την ανάθεση της σύνταξης του ισολογισμού στους εξωτερικούς συνεργάτες και ακολούθως του ελέγχου αυτού από τους ορκωτούς ελεγκτές όσο και ως προς την εκ μέρους των εξωτερικών συνεργατών εκπλήρωση των συμβατικών τους υποχρεώσεων. »

Στα συμπεράσματα- συστάσεις που έχει διατυπώσει το Ανώτατο Δικαστήριο επισημαίνει :

«63. Πολύ σημαντικό είναι το έλλειμμα λογοδοσίας που διαπιστώθηκε σε μεγάλα (λόγω προϋπολογισμού και αρμοδιοτήτων) νομικά πρόσωπα, όπως η «Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης» (Δ.ΥΠ.Α. πρώην Ο.Α.Ε.Δ.), της οποίας ο τελευταίος εγκεκριμένος ισολογισμός είναι του έτους 2010 λόγω προβλημάτων στο πληροφοριακό σύστημα τα οποία δεν έχουν ακόμα επιλυθεί..»

Όπως τονίζει ο Σύλλογος Υπαλλήλων τ. ΟΕΚ-ΟΕΕ & ΟΑΕΔ:

«Οι εκπρόσωποι εργαζομένων έχουμε με συνεχείς ανακοινώσεις μας καταγγείλει την ακραία υποστελέχωση των Υπηρεσιών της Δ.ΥΠ.Α. και τα συνεχή προβλήματα με τις ιδιωτικές εταιρείες που τα τελευταία χρόνια έχουν στην ουσία αναλάβει πολλά από τα αντικείμενα της Δ.ΥΠ.Α.

Ο σκοπός είναι συγκεκριμένος. Αφού αφήσουν υποστελεχωμένο τον Δημόσιο τομέα, θα αναθέσουν στα ιδιωτικά συμφέροντα τη λειτουργία του χωρίς να τους ενδιαφέρει καθόλου εάν μπορούν να ανταπεξέλθουν στην στοιχειώδη νόμιμη λειτουργία του.

Τα πληροφοριακά συστήματα της Δ.ΥΠ.Α.- ΟΑΕΔ είναι ένα από τα πεδία στο οποίο κυριολεκτικά η Δ.ΥΠ.Α. έχει δαπανήσει πολλά εκατομμύρια αναθέτοντας με εκατοντάδες αποφάσεις της το σύνολο σχεδόν των αντικειμένων της Διεύθυνσης Ψηφιακής Διακυβέρνησης.

Καλούμε τη Δ.ΥΠ.Α. να συμμορφωθεί με τις παρατηρήσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου και να προσλάβει μόνιμους υπαλλήλους στις Οικονομικές Υπηρεσίες καθώς και στις Υπηρεσίες της Πληροφορικής αφού αποδεικνύεται ότι οι ιδιωτικές εταιρείες δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν στα πολύ δύσκολα αντικείμενα που διαχειρίζονται.

Καλούμε τη Δ.ΥΠ.Α. να απαντήσει επιτέλους και για τους λόγους του ελλείμματος στον προϋπολογισμό του 2024 και για τις απευθείας αναθέσεις μέσω των οποίων έχει εκταμιευτεί πακτωλός χρημάτων σε ιδιωτικές εταιρείες.».

Δείτε την έκθεση ελέγχου: